10 Νοεμβρίου 2014 – 11 Ιανουαρίου 2015 | Θέατρο Τέχνης Κ. Κουν, Υπόγειο > Κέντρο Αθήνας
- Γράφει ο κ Στέλιος Αντωνιάδης
Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Θόρντον Ουαϊλντερ (1897-1975) ήταν γόνος αμερικανικής οικογένειας διανοουμένων, με αδέλφια συγγραφείς. ποιητές και πατέρα δημοσιογράφο-διπλωμάτη. Εκτός από θεατρικά έργα έχει γράψει και διηγήματα, δοκίμια, λιμπρέτα για δύο όπερες αλλά και το σενάριο μιας κινηματογραφικής ταινίας του Χίτσκοκ.
Το βραβευμένο με Pulitzer θεατρικό έργο του «The Skin of Our Teeth» μεταφρασμένο, νομίζω πολύ επιτυχημένα στα ελληνικά σε «Με τα δόντια», ανέβηκε για πρώτη φορά το 1942 σε σκηνοθεσία Ηλία Καζάν με πρωταγωνιστές τον μεγάλο Frederic March και την αξεπέραστη Tallulah Bankhead. Στην Ελλάδα πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Κάρολο Κουν πριν από εξήντα περίπου χρόνια
Θέμα του έργου αποτελεί η με αλληγορικό τρόπο απόδοση της δυνατότητας των ανθρώπων να επιβιώνουν, ξεπερνώντας με νύχια και με δόντια τις πάσης φύσεως δυσκολίες (πόλεμοι, φυσικές καταστροφές, λιμοί, λοιμοί κτλ), από την προϊστορική εποχή μέχρι τις μέρες μας. Μια αλληγορία σε τρείς πράξεις για την ιστορία της ανθρωπότητας με επίκεντρο την οικογένεια «antrobus», από την ελληνική λέξη «άνθρωπος», με άλλα λόγια την οικογένεια των ανθρώπων, που δεν είναι άλλη από τη μέση αμερικανική οικογένεια.
Όλα συμβαίνουν στη σύγχρονη εποχή, υπάρχουν όμως αναχρονισμοί (για να δοθεί έμφαση στη διαχρονικότητα) που πάνε πίσω μέχρι την εποχή των παγετώνων. Οι χαρακτήρες αποτελούν αρχέτυπα που έχουν σχέση με τη βίβλο, την ιστορία. Ο πατέρας είναι ο Αδάμ και η μητέρα η Εύα, η υπηρέτρια η Σαββίνα. Γίνονται αναφορές στον Μωυσή, στην Παλαιά Διαθήκη, στην Κιβωτό του Νόε, στον Όμηρο, στον Πλάτωνα, στον Αριστοτέλη, στις Μούσες. Το σύμπλοκο και δύσκολο ύφος γραφής του Ουάιλντερ, που έχει πολλά σουρεαλιστικά και δυσερμήνευτα στοιχεία, γίνεται ακόμα πιο δύσκολο διότι μολονότι στις τρεις πράξεις του έργου η οικογένεια παραμένει η ίδια, μεταξύ των πράξεων δεν υπάρχει συνέχεια. Όπως επίσης και από το ότι η αφήγηση περιοδικά διακόπτετε από τις ερωτήσεις που απευθύνουν οι ηθοποιοί προς τους θεατές. Σκοπός η περισσότερη επικοινωνία μεταξύ σκηνής κα πλατείας.
Η ιστορία της ανθρωπότητας, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι γεμάτη από τραγικές επαναλήψεις γιατί όπως φαίνεται και όπως πολύ σωστά παρουσιάζει ο Ουάιλντερ, παρόλη την εξέλιξη, τη μόρφωση, την ενασχόληση με την τέχνη και τη λογοτεχνία η φύση του ανθρώπου στα βασικά της στοιχεία παραμένει ίδια. Ο άνθρωπος με τα τόσο μεγάλα επιτεύγματα στην επιστήμη και στην τεχνολογία, χωρίς να κατορθώνει την ορθοπραξία, συνεχίζει να επαναλαμβάνει αυτά που έκανε. Κτίζει και καταστρέφει για να ξανακτίσει και πάλι από την αρχή, αναζητώντας πάντα τρόπους που θα μπορούσαν να κάνουν τον κόσμο του καλύτερο. Εθισμός ανεπίγνωστος.
Οι ελεύθερες διασκευές και αποδόσεις γενικά με φοβίζουν ως προς το αποτέλεσμα. Ο διακεκριμένος σκηνοθέτης Γιάννης Μόσχος, που κατά τα άλλα έκανε μια πολύ καλή σκηνοθεσία, αντικατέστησε την αμερικανική οικογένεια με μια ελληνική. Αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό αλλά βρήκα εξαιρετικά κακόγουστο το να προστεθούν τσιφτετέλια και οι ηθοποιοί να τραγουδάνε ολόκληρα, μάλιστα ολόκληρα, μπουζουκοτράγουδα. Μου φάνηκε σαν ιεροσυλία στο θέατρο του μεγάλου Κουν. Επίσης υπήρχαν και άλλα κατά τη γνώμη μου αντιαισθητικά στοιχεία.
Συντελεστές:
Η Επιμέλεια της μετάφρασης από τον Γιώργο Δεπάστα είναι πολύ καλή όπως και τα Σκηνικά – Κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου
Η παράσταση εξυπηρετείτε θαυμάσια από την Κίνηση της Ανθής Θεοφυλίδου, τη Μουσική επιμέλεια του Άγγελου Τριανταφύλλου, τους Φωτισμούς του Αλέκου Αναστασίου, τις Φωτογραφίες του Πάνου Μιχαήλ και το Video trailer του Διαμαντή Καραναστάση
Παίζουν (αλφαβητικά): Φωτεινή Αθερίδου, Αντίνοος Αλμπάνης, Θανάσης Δήμου, Ιωάννα Μαυρέα, Άγγελος Μπούρας, Ιωάννα Παππά, ηθοποιοί από τη νεότερη γενιά των αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, όλοι τους πολύ καλοί στους ρόλους τους. Στέλιος Αντωνιάδης – mytheatro.gr