από 18 Μαρτίου στο θέατρο ΑΘΗΝΑΙΟΝ
Μετά από τις επιτυχημένες sold out παραστάσεις που δόθηκαν στον Πολυχώρο Vault, το αριστουργηματικό, θεατρικό έργο «Πνιγμονή», ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη από 18 Μαρτίου και για λίγες μόνο παραστάσεις στο θέατρο ΑΘΗΝΑΙΟΝ.
H «Πνιγμονή» το κείμενο και τη σκηνοθεσία της οποίας, υπογράφει ο πολυτάλαντος Δημήτρης Καρατζιάς, είναι μια άλλη εκδοχή του σπιτιού της Μπερνάρντα Άλμπα. Ο Δημήτρης Καρατζιάς μεταφέρει με περίτεχνο τρόπο το αριστούργημα του Federico García Lorca, από την Ισπανία του 1936, στην Ανατολική Τουρκία του 2013, με αφορμή την απάνθρωπη καταπίεση που βιώνουν, οι γυναίκες. Μια καταπίεση η οποία τις περισσότερες φορές τις μετατρέπει σε θύματα εγκλημάτων τιμής, τα οποία πηγάζουν μέσα από τον πουριτανισμό της κοινωνίας και τον θρησκευτικό φανατισμό, που χαρακτηρίζει τις μουσουλμανικές χώρες.
«Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» που αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του Ισπανού ποιητή, είναι μία τραγωδία που μιλά στην ψυχή κάθε γυναίκας ανεξάρτητα με τα κοινωνικά στερεότυπα που της επιβάλει η κοινωνία στην οποία ζει, είτε από τύχη, είτε από επιλογή.
Ο μεγάλος δημιουργός φέρνει τους θεατές αντιμέτωπους με ένα σύμπλεγμα ηφαιστειακών και μητριαρχικών παθών και συγκρούσεων, που στροβιλίζεται γύρω από τα όρια της ατομικής ελευθερίας και των τυραννικών προκαταλήψεων, μέσα από ένα ψυχογράφημα διαπλεκόμενων εσωτερικών διεργασιών. Η δράση εκπροσωπεί τη μάχη δύο αντιθετικών δυνάμεων, τη συντήρηση ενός ασφυκτικού ηθικού κώδικα και την απελευθέρωση των ζωτικών ανθρώπινων ορμών. Στο ίδιο πνεύμα και με την ίδια ένταση και ατμοσφαιρικότητα κινείται η «Πνιγμόνη».
Είναι οφθαλμοφανές πως ο Δημήτρης Καρατζιάς οδηγήθηκε στην δημιουργία, αυτού του τόσο ιδιαίτερου καλλιτεχνικού έργου, που χωρίς υπερβολή, μπορεί δίκαια να χαρακτηριστεί, ως ένα αριστούργημα της σύγχρονης δραματουργίας, ορμώμενος, από τα έντονα συναισθήματα που γεννά η κατάσταση που βιώνουν οι γυναίκες στις μουσουλμανικές χώρες.
Χρέος του κάθε καλλιτέχνη είναι να καταγγέλλει και να στηλιτεύει τα κοινωνικές αδικίες όταν τις αντιλαμβάνεται. Είναι υποκριτικό εκ μέρους του δυτικού «πολιτισμένου» κόσμου να κλείνει τα μάτια στα μαρτύρια που συχνά οδηγούν σε θάνατο εκατομμύρια γυναίκες.
Η «Πνιγμόνη» αποτελεί μία κραυγαλέα καταγγελία στην σεξουαλική καταπίεση, τη κοινωνική ανισότητα, το θρησκευτικό φανατισμό, το πουριτανισμό της επαρχίας, την ενδοοικογενειακή βία, την ανθρώπινη σκληρότητα, τον άδικο ρόλο της γυναίκας σε μια πατριαρχική κοινωνία, στον εγωισμό, τη προδοσία, τη τρέλα, στη συναισθηματική αναπηρία και στον παραλογισμό της εξουσίας. Την ίδια στιγμή αναδεικνύει την ανάγκη για επικοινωνία, το ένστικτο της επιβίωσης, την εκμηδένιση της αξιοπρέπειας, τα όρια της ανθρώπινης αντοχής, τις τύψεις, τη φρίκη και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ εμφανής είναι σε όλο το έργο η αδάμαστη φύση της ανθρώπινης ψυχής. Μια φύση που την υποχρεώνει να αναζητήσει συντροφικότητα κι αγάπη, ακόμη και σε έναν κόσμο που δεν χωράνε η ελπίδα, η αγάπη και ο έρωτας.
Πνιγμονή ετυμολογικά σημαίνει ασφυξία. Μία ασφυξία που προκαλείται από απόφραξη των αναπνευστικών οδών, λόγω στραγγαλισμού, πνιγμού ή άλλης αιτίας.
Η ιστορία εκτυλίσσεται το καλοκαίρι του 2013, σ’ ένα άγονο χωριό της Ανατολικής Τουρκίας. Υποταγμένη στις αυστηρές αρχές του Ισλάμ και την άκαμπτη ηθική ενός τόπου που υπαγορεύουν την κοινωνική θέση της γυναίκας, σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, η Χαντισέ Άλντα, μετά τον θάνατο του άνδρα της, επιβάλλει στις πέντε κόρες της, Νουράν, Φαντιμά, Αίσα, Γιαγκμούρ και Νάσμα πολύχρονο κατ’ οίκον εγκλεισμό, λόγω πένθους.
Η αυταρχική μάνα έχοντας στερηθεί τον έρωτα και βρισκόμενη εγκλωβισμένη σε ένα τόπο που μισεί, αρνείται να παντρέψει τις κόρες της με κάποιον από τους συγχωριανούς της, θεωρώντας τους υπαίτιους για τον άδικο λιθοβολισμό των δύο αδερφάδων της.
Στο σπίτι ζουν επίσης η Ουλβιγιέ, η οικονόμος, και η Ζαφίρα, μητέρα της Χαντισέ. Στον νόμο που επιβάλει η Χαντισέ μόνο η μεγαλύτερη και η μικρότερη γυναίκα τολμούν φανερά να αντιτεθούν. Η Ζαφίρα, με όπλο την τρέλα της φωνάζει δυνατά, όλα εκείνα που και οι κόρες επιθυμούν, αλλά αποσιωπούν, ενώ η Νάσμα παραδίδεται στις ορμές της.
Η Νουράν, η μεγαλύτερη κόρη της Χαντισέ από τον πρώτο της γάμο, κληρονομεί την περιουσία του πατέρα της κι έτσι προσελκύει το ενδιαφέρον ενός μνηστήρα, του Καρίμ Αμέρ. Τον Καρίμ όμως ποθούν κι η Νάσμα, η μικρότερη κόρη, που αρνείται να υποταχθεί στις απαιτήσεις της μητέρα της και τελικά συνάπτει παράνομη ερωτική σχέση μαζί του, αλλά κι η Γιαγκμούρ, που τη ζηλεύει για κάτι που η ίδια δεν μπορεί να αποκτήσει. Ανάμεσα στις κόρες αναπτύσσονται σχέσεις ακραίου ανταγωνισμού.
Επειδή αδυνατούν να εναντιωθούν στους περιορισμούς της τυραννικής μητέρας τους, αλληλοσπαράζονται με λογομαχίες, κατηγορίες και φαρμακερά υπονοούμενα. Η ζήλια της Γιαγκμούρ θα οδηγήσει στο τραγικό τέλος του έργου και στη διατήρηση του πένθους στο σπίτι.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Κείμενο / Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καρατζιάς
Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Κολλά
Πρωτότυπη Μουσική σύνθεση: Μάνος Αντωνιάδης
Σκηνικά/ Επιμέλεια κοστουμιών: Σίμος Παπαναστασόπουλος
Φωτισμοί: Βαγγέλης Μούντριχας
Επιμέλεια κίνησης: Βιβή Ρωμανά
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Αθηνά Τσιλύρα, Θεοδώρα Σιάρκου, Γιάννα Σταυράκη, Κική Μαυρίδου, Ανδρομάχη Μαρκοπούλου, Νίκη Αναστασίου, Ειρήνη Σταματίου, Μελλισάνθη Μαχουντ
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ 16 ευρώ :Γενική είσοδος 12 ευρώ : Φοιτητικό- μαθητικό-ανέργων
ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ Τετ-Πεμ-Παρ : 21:00 Σάββατο : 18:15 και 21:00 Κυριακή : 20:00
Θέατρο Αθήναιον Διεύθυνση: Βασ. Όλγας 35, Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 2310832060