Η Τσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών

Από Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015 στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας – Κυψέλη

• Κριτική Στέλιος Αντωνιάδης

Ο Hermann Broch (1886-1951) ήταν εβραϊκής καταγωγής Αυστριακός συγγραφέας που γεννήθηκε στη Βιέννη. Στην αρχή ασχολήθηκε με την υφαντουργική, την οποία και σπούδασε μια και ο πατέρας του είχε εργοστάσιο υφαντουργίας. Τελικά, μετά τον θάνατο του πατέρα του, πούλησε την επιχείρηση για να αφοσιωθεί στη συγγραφή.Έγραψε ποιήματα, κριτική βιβλίου, διηγήματα, μυθιστορήματα. Στην περίοδο του μεσοπολέμου μαζί με τους: Thomas Mann, Stefan Zweig, Albert Einstein διαβλέποντας την άνοδο του φασισμού προσπάθησαν να υπερασπιστούν τα δικαιώματα του ανθρώπου απέναντι στις ολοκληρωτικές ιδέες και τα συστήματα. Αυτό αποτέλεσε και την αιτία της φυλάκισης του από την οποία λίγο –πολύ φυγαδεύτηκε με την επιρροή των διακεκριμένων φίλων του. Τελικά εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ.Έγραψε δοκίμια πολιτικής θεωρίας, κοινωνιολογικά δοκίμια καθώς και το έργο του «Αθώοι» με νουβέλες και διηγήματα. «Η Τσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών» είναι βασισμένο στο “Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε”, από το μυθιστόρημα του “Οι αθώοι”.

Τα τελευταία χρόνια με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας πολλές φορές αναφέρω έναν αγαπημένο μου στίχο του νομπελίστα Ιρλανδού ποιητή που λέει: «Αθώοι δεν υπάρχουν θεατές». Πράγματι ακράδαντα πιστεύω ότι είμαστε ένοχοι για κάθε τι κακό που βλέπουμε και δεν το καυτηριάζουμε. Στο έργο οι χαρακτήρες που ζουν σε έναν κλειστό δικό του κόσμο έχουν βρει σαν αντίδοτο τον «στρουθοκαμηλισμό». Δεν βλέπω τι γίνεται, και έτσι απαλλάσσομαι από τις ευθύνες.

Οι ομάδα αποτελείται από τη μακιαβελική υπηρέτρια Τσερλίνε (χαρακτήρας που ο Μπρόχ δανείστηκε από την όπερα Ντον Τζιοβάνι του Μότσαρτ) με τα ταξικά της συμπλέγματα και τη μοχθηρία προς τα αφεντικά τα οποία κρατά σε ομηρία λόγω των μυστικών που γνωρίζει. Τη βαρόνη και την κόρη της που ζουν σε έναν αποκλειστικά δικό τους κόσμο ξεκομμένες από την πραγματικότητα και από όσα συμβαίνουν έξω από αυτόν τον κόσμο. Κάθε εξωγενής παράγοντας ή εισβολέας θεωρείται ύποπτος, επικίνδυνος και δυνητικά εχθρικός προς τον δικό τους κόσμο.

Έξω συμβαίνουν τραγικά γεγονότα που προμηνύουν ολέθριες καταστάσεις όμως εκείνοι είναι αφοσιωμένοι στον δικό τους μικρόκοσμο και ασχολούνται αποκλειστικά με τα τραγικά γεγονότα του παρελθόντος. Υποκρισία, λαγνεία, ντροπή, μοιχεία, εξώγαμο, δολοφονία, αυτοκτονία, πάθη που δείχνουν περίτρανα τη σήψη της ευρωπαϊκής κοινωνίας στις πρώτες τρείς δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Με όλα αυτά ο Μπρόχ προσπαθεί να περιγράψει την παρακμιακή συμπεριφορά, την ηθική διαστροφή και την επικίνδυνη απάθεια που δημιουργούν την καλύτερη «πελατεία» των ολέθριων ολοκληρωτικών πολιτικών συστημάτων που καταστρέφουν την ανθρωπότητα.

Ο Γιάννης Καλαβριανός συνεργάζεται για πρώτη φορά με το θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας και την Μπέττυ Αρβανίτη, 25 περίπου χρόνια μετά από το ανέβασμα του μονόλογου “Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε” με την Αλέκα Παΐζη.
Η μετάφραση του κειμένου “Η διήγηση της υπηρέτριας Τσερλίνε”
από την Ελένη Βαροπούλου είναι πολύ καλή και περιοδικά αφήνει να φανεί η ομορφιά της γραφής του συγγραφέα Διασκευή: Στρατής Πασχάλης
Η δραματουργική επεξεργασία-Σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού πολύ καλή.
Τα σκηνικά-κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου ικανοποιητικά, με σημαντικό εύρημα την ποδιά της Τσερλίνε.
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Μουσική επιμέλεια: Άγγελος Τριανταφύλλου
Διδασκαλία κίνησης: Αλεξία Μπεζίκη
Τραγούδι: Γιώργος Γλάστρας
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριέττα Σπηλιοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Τίνα Τζόκα
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή

Παίζουν:
Η κυρία Μπέττυ Αρβανίτη πολύ καλή στον ρόλο της. Η Μαρία Κατσιαδάκη εξίσου καλή. Οι Κώστας Βασαρδάνης, Σύρμω Κεκέ, Εύα Σιμάτου υπηρετούν ικανοποιητικά την παράσταση μια παράσταση που δεν μπορώ να πω πως με ενθουσίασε.