Πρεμιέρα στο Θέατρο Badminton Αποκλειστικές φωτογραφίες. Κριτική Φωτογραφίες Κάτια Σωτηρίου
Η επίσημη πρεμιέρα της παράστασης «Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου», πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 25/1, με πλήθος κόσμου να συρρέει στο Badminton για την παράσταση που έστησε και σκηνοθέτησε ο Θέμης Μουμουλίδης, και που αφιερώθηκε στον Μηνά Χατζησάββα.
Στην πρεμιέρα έδωσαν το παρών πολιτικοί και καλλιτέχνες: Ξεχωρίσαμε τους Νίκο Βούτση και ‘Ολγα Γεροβασίλη, την Αλέκα Παπαρήγα και τον Δημήτρη Κουτσούμπα, τους Γιάννη Μπέζο, Γιώργο Κιμούλη, Στεφανία Γουλιώτη, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ,Κρις Ραντάνοφ, Ιωάννα Καρυστιάνη, Παντελή Βούλγαρη, Μάκη Τσέλιο, Ανδρέα Μικρούτσικο, Αφροδίτη Μάνου, Γιάννη Φέρτη ,Μαρίνα Ψάλτη, Γιώργο Λιάγκα, Οδυσσέα Ιωάννου, Μίλτο Πασχαλίδη, Δημήτρη Αποστόλου, Μάγδα Πένσου, Μανώλη Μητσιά, Μάκη Δελαπόρτα, Παναγιώτη Πετράκη, και πολλούς άλλους.
Ο Ποιητής Νίκος Καββαδίας
Ο Καββαδίας από τα 18 του χρόνια δούλεψε σε φορτηγά πλοία και στα 28 του έγινε επαγγελματίας ασυρματιστής. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του ξεκίνησε να παράγει λογοτεχνικό έργο, εξιστορώντας τη ζωή των ναυτικών, μιας κοινωνικής ομάδας που έζησε πάντα στο περιθώριο των «στεριανών». Μέσα από αυτήν την αντίθεση, που τονίστηκε ιδιαίτερα στο έργο του Καββαδία αποτυπώνεται μια πολιτισμική εικόνα.
Η δύσκολη ζωή του ναύτη, η καθημερινότητα της εργασίας, αλλά και η ελευθερία του ματιού και της σάρκας να κινείται σε νέους ορίζοντες είναι τα χαρακτηριστικά της ποιητικής δημιουργίας του Καββαδία. Ο ποιητής μεταμορφώνει συνεχώς τις εξωτερικές παρατηρήσεις του περιβάλλοντος σε ένα εσωτερική δράμα, με συχνά βαθιά υπαρξιακό χαρακτήρα. παρακινημένος από ψυχολογικά και βιωματικά κίνητρα, συνθέτει το έργο του μέσα από πράξεις αυτοσκόπευσης. Πολλοί τον περιέγραψαν ως «ποιητή της εσωτερικής εξορίας», και δεν άργησαν να εντοπίσουν στο στίχο του και στην απεικόνισή του την τάση να εκτοπίσει τις ευθέως ρεαλιστικές περιγραφές με σκηνές και εικόνες που αντιπροσωπεύουν, σε ένα ιδιαίτερα εύγλωττο τρόπο, τον ποιητή στο ταξίδι του από την ανοιχτή θαλασσογραφία στο κλειστό και αμυδρά φωτισμένο βασίλειο της συνείδησης.
Τα γραπτά του χαρακτηρίζονται από ένα ισχυρό συναίσθημα καθολικού ανθρωπισμού, η αίσθηση ενός κόσμου ενωμένου σε κοσμοπολίτικα μέρη, όπως τα βρώμικα λιμάνια των πολυεθνικών πόλεων, που έγιναν το αληθινό σπίτι του. Ο Καββαδίας εμπνεύστηκε σε μεγάλο βαθμό από καταραμένους ποιητές, όπως ο Μπωντλαίρ και παρατήρησε το θαλάσσιο περιβάλλον του ακριβώς από αυτή την άποψη. Οι χαρακτήρες του συχνά φτάνουν στην απάθεια, τη φθορά, την παρακμή και την αυτοκαταστροφή, και ο χώρος που κατοικούν έχει μια ασφυκτική επίδραση πάνω τους. Ο Καββαδίας απόλαυσε επίσης την κοσμοπολίτικη ζωή η οποία ταυτίζεται με τις απολαύσεις των ευκαιριακών συναντήσεων και τις παραλυτικές επιπτώσεις των παραισθησιογόνων ουσιών. Ωστόσο, απομακρύνθηκε από τα τετριμμένα θέματα της πολιτικής ορθότητας, και η γραφή του ήταν κατ ‘ουσίαν ανήθικη και ανθρωπιστική ταυτόχρονα. Πρωτοπόρος του είδους του κινητοποιήθηκε από μια σχέση αγάπης / μίσους για τον άνθρωπο, τραυματική και με πάθος, αλλά και πολύ δημιουργική. Από αυτά τα είδη των μοτίβων προέκυψε το συντριπτικό πάθος του για το ταξίδι, το οποίο έχει αναγνωριστεί ως η μοίρα του εντελώς ελεύθερου αλλά ακόμα εντελώς ανυπεράσπιστου καλλιτέχνη.
Η Παράσταση – Θεατρική Κριτική
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ο Θέμης Μουμουλίδης έγραψε το σενάριο για το Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου, που παρουσιάζεται στο Θέατρο Badminton, και που κλείνει ουσιαστικά την τριλογία των μεγάλων δημιουργών (Μαουντχάουζεν, Ποιος τη ζωή μου, Σταυρός του Νότου) που ξεκίνησε στο ίδιο θέατρο πριν λίγα χρόνια.
Η έναρξη της παράστασης είναι ενδεικτική του τι θα ακολουθήσει: τρείς γιγαντοοθόνες – η αγαπημένη θάλασσα, και μια υπέροχη κουπαστή πλοίου με κόσμο να στέκεται, να συζητά, βάζουν το θεατή αμέσως στη θέση του «συνεπιβάτη». Μουσική μελαγχολική, εσωτερική, αλλά και έντονη, αναπόσπαστα, πια, δεμένη στη συνείδηση μας με τον ποιητή – πρωταγωνιστή, Νίκο Καββαδία που ενσαρκώνει επί σκηνής ο Στέλιος Μάινας, με την φυσικότητα και την ελαφρά μελαγχολία που πρέπει. Η αναμέτρηση των δυο μεγάλων δημιουργών, του Καββαδία και του Μικρούτσικου είναι φυσικά το στοίχημα της παραγωγής. Και κερδίζεται από την αρχή. Ο λόγος του ποιητή μεταφέρεται μέσα από τις δημοφιλείς δημιουργίες του Μικρούτσικου, με ιδιαίτερη απλότητα και αμεσότητα, με εικόνες περιγραφικές, αλλά και υπαινικτικές, με χρώματα και ήχους που αναπαράγουν ζωές και στιγμές, διαφορετικούς χαρακτήρες και ιστορίες ανθρώπων που έζησαν φευγαλέα.
Η ανάγκη για φυγή, η λατρεία για το ταξίδι οδηγεί τον ποιητή σε λιμάνια εξωτικά ή κοσμοπολίτικα, σε χαμαιτυπεία, μπορντέλα εντυπωσιακά, σε παρορμήσεις αλλά και αναζητήσεις, σε γυναίκες όλων των ειδών. Η παράσταση τονίζει ιδιαίτερα την διαφορά που είχε ο Καββαδίας από τους άλλους ναυτικούς: αν και οι γνωριμίες του ήταν τυχαίες, στιγμιαίες ίσως, υπήρξαν εκείνες οι γυναίκες που αδιαμφισβήτητα στιγμάτισαν το χρόνο του. Η γνωριμία του στο πλοίο με τη γυναίκα που θα συναντήσει πολύ αργότερα ξανά σε άλλο ρόλο, η γυναίκα που «πούλησε», η μαντάμ που βοήθησε, αποκαλύπτουν αφορμές ποιημάτων και τραγουδιών, αλλά και τις αιτίες των αιώνιων αναζητήσεων του ποιητή.
Ανάμεσα στις σκηνές από το πλοίο και τα μπορντέλα, προβάλλονται οι συναντήσεις του – καλλιτεχνικές και μη – με ποιητές, όπως ο Ρεμπό και ο Βερλαίν, αλλά κυρίως ο Μποντλαίρ, ο οποίος επί σκηνής ( εξαίσιος και με τρομερή ενέργεια ο Ιωάννης Παπαζήσης ως Μποντλαίρ) αποτελεί το «ενοχλητικό» και σκοτεινό alter ego του ποιητή, που έρχεται να τον κεντρίσει, αλλά και να τον προβοκάρει, οδηγώντας τον στον δικό του κόσμο των αισθήσεων και παραισθήσεων. Εξάλλου είναι ο ίδιος ο ποιητής που στο «Gabrielle Didot», εξομολογείται τις επιρροές του Μποντλαίρ στο δικό του έργο, γράφοντας:
«Απόψε αναθυμήθηκα κάποια κοινή γυναίκα, κ’ ένα τραγούδι εσκάρωσα σε στυλ μποντλαιρικό»
Συνοδοιπόροι του ποιητή είναι μια πλειάδα προσώπων: ο Σταύρος Ζαλμάς, πλάθει με σοβαρότητα τον συμπαθή καπετάνιο, ο εξαιρετικός Νίκος Αρβανίτης, ο συγκινητικός Κώστας Φαλελάκης, η πάντα στιβαρή Ελισάβετ Μουτάφη, ο πολύ εκφραστικός Μιχάλης Μαρίνος, και 40 ακόμα ηθοποιοί και χορευτές που δίνουν την αίσθηση μιας μεγάλης παραγωγής.
Θα ξεχωρίσουμε τη Μαριάννα Πολυχρονίδη και τη Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου που διαθέτουν την απαραίτητη ευελιξία και ικανότητα να κινούνται εξίσου γοητευτικά ανάμεσα στο τραγούδι και την πρόζα, αποτελώντας πολύτιμα εργαλεία της παράστασης.
Η μουσική και το τραγούδι είναι φυσικά κεντρικά στην παράσταση. Και είναι τέτοια η ποιότητα της μουσικής και των φωνών, που δεν αποτελούν απλά αφορμή για την θεατρική δράση, αλλά στοιχείο προσμονής για το θεατή. Ο Θάνος Μικρούτσικος που εμφανίζεται στο μπορντέλο για να παίξει ως πλανόδιος μουσικός σε ένα πιάνο που στέκει μόνο του, είναι ανατριχιαστικός στην έκφραση του. Η ερμηνεία του στους 7 Νάνους του, είναι υπερβάλλουσα και συγκλονιστική, θεατρική και καθηλωτική. Υπέροχοι οι Κώστας Θωμαΐδης και Γιάννης Μαθές, εντυπωσιακή η Ρίτα Αντωνοπούλου που εμφανίζεται σε διαφορετικούς «ρόλους» επί σκηνής, με στιβαρή και εξαιρετικά λειτουργική παρουσία. Η ερμηνεία της στο «Γουίλι», όπως και όλη η χορογραφία στο συγκεκριμένο τραγούδι είναι σαν βγαλμένη από υπερπαραγωγή του Broadway. Από τις καλύτερες στιγμές της παράστασης αναμφισβήτητα.
Τα σκηνικά του Γιώργου Πάτσα είναι εκ πρώτης όψεως λιτά, αλλά εξαιρετικά λειτουργικά και εντυπωσιακά, και δημιουργούν μια σχεδόν κινηματογραφική αίσθηση, με το θαλασσινό φόντο να ξεχωρίζει, άλλοτε ήρεμο, άλλοτε αγριεμένο, με φώτα και σκιές άλλων πλοίων να περνούν.
Τα βίντεο του Νίκου Τσιμούρη και οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη δημιουργούν έναν κόσμο υπέροχο, ενώ οι χορογραφίες της Σεσίλ Μικρούτσικου μεταφέρουν με αιχμηρό τρόπο την πολυπολιτισμικότητα και τον αισθησιασμό των μπορντέλων. Η σκηνοθεσία του Θέμη Μουμουλίδη έχτισε έναν κόσμο θαλασσινό, άσωτο, με έντονα αρώματα και γεύσεις, με στιγμές έξαρσης, αλλά και ιδιαίτερου εσωτερισμού, προκλητικό αλλά και γοητευτικό ταυτόχρονα. Η μόνη μας ένσταση είναι η διάρκεια της παράστασης, αφού ιδιαίτερα στο δεύτερο μέρος υπάρχουν κάποιες ίσως πιο φλύαρες στιγμές – ειδικά στα μπορντέλα – που θα έπρεπε να έχουν συντομευθεί προς χάριν καλύτερου δεσίματος της παράστασης.
Στο σύνολο της η παράσταση είναι από τις πιο εντυπωσιακές, πολυπρόσωπες παραστάσεις που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, με πολύ δυνατές στιγμές, και έναν καλοζυγισμένο βαθμό εσωτερικής και εξωτερικής δράσης και ταξιδιού, με έντονη εξωστρέφεια, που επιτρέπει ακόμα και σε έναν πιο άμαθο θεατή να κατανοήσει την ανάγκη και την ψυχολογική κατάσταση του ποιητή.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης,
Σενάριο: Θέμης Μουμουλίδης, με τη συμβολή των Παναγιώτας Πανταζή, Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου και Βίκης Παναγιωτοπούλου
Σκηνικό – κοστούμια: Γιώργος Πάτσας,
Χορογραφία: Σεσίλ Μικρούτσικου
Μουσική επιμέλεια: Θύμιος Παπαδόπουλος
Σχεδιασμός ήχου: Γιάννης Λαμπρόπουλος,
Video: Νίκος Τσιμούρης,
Βοηθός σκηνοθέτης: Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Βίκη Παναγιωτοπούλου,
οργάνωση παραγωγής: Κωνσταντίνος Τζάθας,
διεύθυνση παραγωγής: Ματρώνη Φαγά,
Αrtwork: Γεωργία Αλεβιζάκη,
Παραγωγή: 5η Εποχή Τέχνης – Silver Moon.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στο facebook.com/mytheatro