Ακρότητες στο Θέατρο Κάτω από τη Γέφυρα – Κριτική και Φωτογραφίες της Παράστασης

Το θέατρο Κάτω Από τη Γέφυρα παρουσιάζει τις Ακρότητες, ένα έργο του Αμερικανού William Mastrosimone γραμμένο το 1978, σε σκηνοθεσία Νίκου Δαφνή.

• Κείμενο Κάτια Σωτηρίου
• Φωτογραφίες για το Mytheatro Ελπίδα Μουμουλίδου

Πώς γίνεται ένα βίαιο έγκλημα να καταδικάζεται παγκοσμίως και ωστόσο να προκαλεί άσχημες υποψίες και ακόμη πιο άσχημη συζήτηση; Πώς γίνεται πολύ συχνά το θύμα να αμφισβητείται, να ντρέπεται και να λοιδορείται σε σημείο που το ίδιο το έγκλημα να παραμένει πεισματικά υποκατηγορούμενο και οι δράστες του συχνά να μένουν εντελώς ατιμώρητοι; Γιατί το σύμφωνο της κοινωνίας των πολιτών δεν κολλάει τη στιγμή που οι ζωικές μας φύσεις αποκαλύπτονται όταν οι περιπτώσεις βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης και ληστείας μπαίνουν στο δικαστικό σύστημα;

Ο θεατρικός συγγραφέας William Mastrosimone μάς φέρνει αντιμέτωπους με αυτά τα ερωτήματα καθώς ξεδιπλώνεται ένα απεγνωσμένο κυνήγι για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, κάτι που, όπως και στην πραγματική ζωή, μοιάζει σχεδόν καταδικασμένο από την αρχή.

Το έργο ξεκινά με την απόπειρα βιασμού της Marjorie στο σπίτι της. Απαντώντας στη βία με βία, η Μάρτζορι καταφέρνει να αντιστρέψει τους ρόλους και να παγιδεύσει τον επίδοξο βιαστή της Ραούλ. Στη συνέχεια περνάει το μεγαλύτερο μέρος του έργου μελανιασμένος, ματωμένος και με δεμένα τα μάτια με μια θηλιά στο λαιμό του, δεμένος στο τζάκι του σπιτιού. Και αυτές είναι οι συνθήκες που συναντούν οι συγκάτοικοι της Marjorie καθώς επιστρέφουν σπίτι από τη δουλειά.

Λαμβάνοντας χώρα σε μια μέρα, σε ένα μόνο δωμάτιο, οι Ακρότητες βουτούν απερίσπαστα στη βία που υποφέρει και προκαλεί η Marjorie, αναγκάζοντας το κοινό να παρακολουθήσει κάθε κραυγή, κάθε ανατριχιαστικό σπασμό, κάθε χαστούκι και γροθιά και κλωτσιά και επίθεση. Αυτό είναι και ο μεγαλύτερος θρίαμβος και το πιο ανησυχητικό χαρακτηριστικό που έχουν οι Ακρότητες. Η απόφαση του έργου να παρουσιάσει ωμή τη σεξουαλική βία υποκινείται ξεκάθαρα από μια γνήσια επιθυμία να αποδομήσει τις αιτίες και τα αποτελέσματά της. Η σεξουαλική επίθεση παραμένει ένα τόσο τραγικά κοινό έγκλημα που το δράμα πρέπει να το αντιμετωπίζει ζωντανά στη σκηνή κάθε τόσο για να υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να συμβαίνει. Η Μάρτζορι σηκώνει όλο το εύρος του τραύματος και της οργής της, αναγκάζοντας το κοινό να έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με την πραγματικότητα της πατριαρχικής βίας.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι είναι πιο βάναυσο εδώ: τα γεγονότα ή πώς είναι πιθανό να διαστρεβλωθούν από την υπεράσπιση και την εισαγγελία στην πραγματικότητα. Ο θεατρικός συγγραφέας μας μεταφέρει κατευθείαν στην ανησυχητική πραγματικότητα του τι σημαίνει πραγματικά για τους εμπλεκόμενους το «αυτός είπε, εκείνη είπε». Το τελικό παιχνίδι, όπως φαίνεται, είναι ένα παιχνίδι που κανείς δεν μπορεί να κερδίσει. Ο ίδιος ο μηχανισμός της δικαιοσύνης γίνεται ο μεγαλύτερος εχθρός καθώς κάθε χαρακτήρας αντιμετωπίζει μια αγωνιώδη επιλογή.

Η σκηνοθεσία του Νίκου Δαφνή, πατώντας πάνω στην άμεση μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη,  είναι ρεαλιστική και τολμηρή. Ο ρεαλισμός του παρακινεί το κοινό να αισθανθεί τον τρόμο της Marjorie, κάνοντας την εξέλιξη των συναισθημάτων της απτή με κάθε ομιλία και ακραία απόφαση που λαμβάνει μετά την επιβίωσή της από την επίθεση. Μας δίνει μια καλαίσθητη παραγωγή ενός σωματικά και συναισθηματικά βίαιου δράματος και κινείται πάνω από τα τραχιά σημεία του έργου με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευκολία, καθώς οι Ακρότητες μετατρέπουν έναν βιαστή σε θύμα.

Αυτό που είναι συναρπαστικό στην παραγωγή του Κάτω από τη γέφυρα είναι το επίπεδο ρεαλισμού που επιτυγχάνει το καστ κάτω από την σκηνοθετική καθοδήγηση του Δαφνή . Η Marjorie της Ελεονώρας Αντωνιάδου και ο Raul του Θοδωρή Αντωνιάδη με το βάρος του δράματος σε μεγάλο βαθμό στους ώμους τους, πιάνουν τη σκηνή με υψηλή ενέργεια και αξιοπιστία. Το σενάριο είναι σχεδόν πολύ γενναιόδωρο με τους χαρακτήρες τους. Και οι δυο ερμηνευτές αξιοποιούν στο έπακρο αυτές τις ευκαιρίες.

Η  Ελεονώρα Αντωνιάδου, χειρίζεται τη μεταμόρφωση της Marjorie με αξιοθαύμαστο έλεγχο, χειραγωγώντας τέλεια τη σωματικότητα, τα λόγια και τα συναισθήματά της στο χείλος της υπερβολικής δράσης, αλλά χωρίς να ξεφεύγει από την ερμηνευτικά ελεγχόμενη παραφορά . Η ερμηνεία του Θοδωρή Αντωνιάδη είναι εξαιρετική, ως ο ακλόνητα ανατριχιαστικός επίδοξος βιαστής, προσθέτει ένα κατάλληλο επίπεδο πολυπλοκότητας στην πλοκή, την οποία τα τρία κορίτσια αντιμετωπίζουν διαφορετικά. Κάθε ένα προσθέτει μια αντίθετη οπτική στην αναταραχή, με τις θετικές και αρνητικές φωνές τους να καθιστά σχεδόν αδύνατο το να συμφωνήσουν για το αν θα καλέσουν την αστυνομία.

Οι ψύχραιμες συνομιλίες της Patricia (Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου) και της πανικόβλητης Terry (Σοφία Αγγελικοπούλου) με τη Marjorie μιμούνται τη συνεχιζόμενη συζήτηση που έχει το ευρύ κοινό στην κάμερα και σε ιδιωτικούς κύκλους κάθε φορά που έρχεται στο φως μια υπόθεση επίθεσης χωρίς μάρτυρες. Νέα ψέματα και λεπτομέρειες αλλάζουν τις απόψεις της Πατ και της Τέρι, αναγκάζοντάς τους να ταλαντεύονται ανάμεσα στο να συμπάσχουν τόσο με τις καταστάσεις της Μάρτζορι όσο και του Ραούλ. Η εμπειρία της Κωνσταντίνας Σαραντοπούλου και η σκηνική της ευφυία είναι έκδηλη στο έργο αυτό, καθώς κινείται στα όρια ως η φωνή της λογικής -Πατ, ενώ και η Σοφία Αγγελικοπούλου αποδίδει εύστοχα τη φαινομενική αφέλεια της ηρωίδας της, που κρύβει όμως μια μεγάλη προσωπική άρνηση. Οι προσωπικές τους ιστορίες μπλέκονται με την αλήθεια, διαλύοντας μέρη της με τρόπους οικείους, αλλά όχι απόλυτα προβλέψιμους. Η σκηνοθεσία του Δαφνή διασφαλίζει ότι οι θεατές θα παραμείνουν σε εγρήγορση μέχρι το τέλος του έργου.

Στα μεγάλα συν του έργου το εξαιρετικό σκηνικό της Ελένης Σουμή, και οι εύστοχοι φωτισμοί του Αλέξανδρου Πολιτάκη. Όπως τόνισε και ο Νίκος Δαφνής στο σκηνοθετικό του σημείωμα είναι πολύ σημαντικό που επιλέχθηκε ο πίσω χώρος του θεάτρου, «ένας ιδιαίτερα ατμοσφαιρικός χώρος, που η άμεση επαφή των θεατών με τη δράση, μεγεθύνει το ρεαλισμό των σκηνών, γεγονός που – χωρίς να είναι αυτοσκοπός μας – διευκολύνει στη βιωματική προσέγγιση του έργου».

Οι Ακρότητες είναι μια απαραίτητη ανάλυση του πλήρους φάσματος των ανθρώπινων αντιδράσεων γύρω από την κουλτούρα τραύματος και βιασμού. Η ειλικρινής επικοινωνία σχετικά με το πόσο λίγο προχωρήσαμε τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες , από τότε δηλαδή που γράφτηκε το έργο, διατηρεί το υλικό φρέσκο και πολύτιμο. Η προσέγγισή του επικυρώνει τους επιζώντες που αντιμετωπίζουν την αμφιβολία και την ντροπή βάζοντας το κοινό στο βήμα των μαρτύρων ως σιωπηλοί θεατές που αναγκάζονται να παρακολουθήσουν την τρέλα να ξετυλίγεται. Έτσι ο αντίκτυπος του έργου παραμένει, προωθώντας τις συζητήσεις γύρω από τις δύσκολες νομιμότητες της αυτοπροστασίας και της ανθρωπιάς. Σε μια κοινωνία που συχνά κατηγορεί το θύμα αντί να αντιμετωπίσει τον δράστη, οι Ακρότητες είναι σήμερα ένα έργο πιο επίκαιρο από ότι όταν γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Δείτε την παράσταση, θα ταραχτείτε αλλά θα βγείτε πιο συνειδητοποιημένοι για την πραγματικότητα της διπλανής πόρτας.

ΑΚΡΟΤΗΤΕΣ (Extremities)

του William Mastrosimone

Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης

Σκηνοθεσία: Νίκος Δαφνής

Σκηνικά: Ελένη Σουμή

Κοστούμια: Ελένη Παπαδοπούλου

Μουσική επιμέλεια

Βοηθός σκηνοθέτη: Κων/να Σαραντοπούλου

Φωτισμοί: Αλέξανδρος Πολιτάκης

Εκτέλεση φωτισμών: Νίκος Μαυρόπουλος

Αφίσα/πρόγραμμα: Μαριέτα Ρούσσου

Trailer: Στέφανος Κοσμίδης ~ ORKI

Παίζουν οι ηθοποιοί: Θοδωρής Αντωνιάδης, Ελεονώρα Αντωνιάδου, Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου, Σοφία Αγγελικοπούλου

Πρεμιέρα: Σάββατο 19 Νοέμβρη 2022 (κορονοϊού επιτρέποντος)

Παραστάσεις: Σάββατο στις 9μμ. & Κυριακή στις 6:30μμ.

Διάρκεια: 90΄

ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΩ ΑΠ’ ΤΗ ΓΕΦΥΡΑ

Πλατεία ηλεκτρικού σταθμού Ν. Φαλήρου

Πληροφορίες στο 210.4816200

Site: katoapotigefyra.gr

Mail: info@katoapotigefyra.gr