09 Ιανουαρίου 2016 – 13 Μαρτίου 2016 | Θέατρο ΜΠΙΠ > Κυψέλη
- Κριτική Στέλιος Αντωνιάδης
«Ο έρωτας αποτελεί μορφή εμφάνισης του φωτός» Παρμενίδης ο Ελεάτης (539-470 π.Χ) Για την πολύ αγαπημένη μου αγγλίδα θεατρική συγγραφέα Sarah Cane (1971-1999) δεν νομίζω ότι πρέπει να γράψω κάτι περισσότερο από αυτά που ανέφερα στις προηγούμενες κριτικές μου για τα θαυμάσια έργα της «Blasted» και «4.48 Psychosis» τα οποία είδαμε τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα (παλαιότερα είχαμε δει και το «Cleansed» τότε όμως δεν έγραφα κριτικές θεάτρου).
Το CRAVE (Δίψα) είναι το τέταρτο και προτελευταίο έργο της Sarah Cane με σημαντική διαφορά από τα άλλα κατά το ότι σε αυτό δεν υπάρχει η βία, η σκληρότητα, η κτηνωδία, η αγριάδα και η βαναυσότητα που σε πολλές περιπτώσεις απωθούν τον θεατή. Επειδή δε τα προηγούμενα έργα της είχαν αντιμετωπιστεί από τους κριτικούς πολύ αυστηρά το έγραψε με το ψευδώνυμο Marie Kelvedon. Το έργο, που είναι αφιερωμένο στον γνωστό θεατρικό συγγραφέα Mark Ravenhill (έχω γράψει κριτική για το έργο του «Πισίνα» αλλά έχουμε δει και άλλα έργα του όπως το «Τολμηρές πόλαροϊντ», «Shopping and fucking») πρωτοπαρουσιάστηκε το 1998 στο Traverse Theatre του Εδιμβούργου από τον θίασο Paines Plough του οποίου συνεργάτιδα, για εκείνη τη χρονιά, ήταν η Cane. Πρόκειται για ένα μονόπρακτο, χωρίς πλοκή, στο οποίο δεν υπάρχουν σκηνοθετικές οδηγίες ή περιγραφές αλλά και ούτε καθορισμένοι ρόλοι. Πολύ συχνά δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος μιλάει με ποιόν, ποιός σε ποιόν απευθύνεται, αν μιλάει στους άλλους, αν μιλάει στον εαυτό του, αν μονολογεί σαν να απαγγέλει ποίηση.
Στην ουσία πρόκειται για τέσσερις ανώνυμες φωνές ή και για μία; Θέμα του έργου είναι ο έρωτας. Αντίθετα όμως με τον έρωτα που γεννά ευχάριστα αισθήματα, που αποτελεί μια από τις μεγάλες χαρές της ζωής, που είναι το αντίδοτο του θανάτου, ο έρωτας στο έργο αποτελεί πηγή δυστυχίας (η συγγραφέας όπως είναι γνωστό έπασχε από βαριά κατάθλιψη και αυτοκτόνησε στα εικοσιοκτώ της χρόνια). Για την Cane και τους ήρωες της ο έρωτας, για τον οποίο διψούν και τον οποίο αποζητούν διακαώς, είναι βάσανο, είναι δέσμευση που αντί να τους λυτρώσει τους καταστρέφει. Ο Παρμενίδης μπορεί να λέει πως ο έρωτας αποτελεί μορφή εμφάνισης του φωτός όλα όμως εξαρτώνται από αυτά που κουβαλάς μέσα στην ψυχή σου, από αυτά που η ψυχή σου στήνει εμπρός σου.
Υπάρχουν βέβαια υπαινιγμοί για ερωτική βία, παιδοφιλία, βιασμούς, χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και πολλά άλλα σκοτεινά σημεία που αμαυρώνουν τον έρωτα, τον βρωμίζουν. Έτσι οι ήρωες παραμένουν μόνοι, χωρίς τη χαρά της λυτρωτικής ψυχικής και πνευματικής επαφής με τον άλλο που και αν ακόμα υπάρχει σωματική επαφή είναι άψυχη χωρίς τις δύο προηγούμενες. Μένουν μόνοι, απελπισμένοι, κλεισμένοι στον εαυτό τους με τις ερινύες και τα φαντάσματα τους, σε πλήρη απόγνωση. Λόγω της δομής του έργου είναι πολύ δύσκολο να πιάσει κανείς με την πρώτη παρακολούθηση της παράστασης που διαρκεί περισσότερο από μία ώρα όλες τις λέξεις και τα νοήματα όσο γρήγορος και εξοικειωμένος με το δύσκολο θέατρο και αν είναι.
Συντελεστές: Η μετάφραση του Αλέξη Αλάτση είναι άψογη. Η Σκηνοθεσία της Μαρίας Ξανθοπουλίδου εξαιρετική όπως και η κίνηση της Μαριέλας Νέστορα (το έργο έχει πολύ κίνηση). Τα Σκηνικά και τα κοστούμια που επίσης είναι της Μαρίας Ξανθοπουλίδου υπηρετούν πολύ ικανοποιητικά την παράσταση, το ίδιο και οι Φωτισμοί της Βαλεντίνας Ταμιωλάκη Μουσική: Λόλεκ. Video και εικαστικά παράστασης: Αλέξανδρος Κακλαμάνος Βοηθοί σκηνοθέτη: Χαρίτα Αρβανίτη, Θεώνη Δέδε. Φωτογραφίες παράστασης, Αφίσα: Ζωή Μυλωνά. Μακιγιάζ φωτογράφησης: Δήμητρα Λάσκου Ερμηνεύουν (αλφαβητικά): Μυρτώ Δελημιχάλη, Παναγιώτης Καλαντζής, Ρίτα Λυτού, Γιάννης Παπαδόπουλος.
Και οι τέσσερις ηθοποιοί αξίζουν ένα μεγάλο μπράβο για τον τρόπο ερμηνείας ενός τόσο δύσκολου έργου. Το μπράβο γίνεται ακόμα πιο μεγάλο στην περίπτωση των μεγάλων μονολόγων. Επίσης πετυχαίνουν μια πολύ καλή κινησιακή έκφραση του σώματος τους μέσα στον χώρο. Διάρκεια: 70 λεπτά Ένα όχι συνηθισμένο έργο που απευθύνεται μόνο σε αυτούς που αγαπούν το πολύ δύσκολο θέατρο.