Δεκαήμερο σε σκηνοθεσία, διασκευή Νίκου Καραθάνου

Γράφει ο κ Στέλιος Αντωνιάδης 

ΜΙΑ ΔΙΑΣΚΕΥΗ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΒΟΚΑΚΙΟΥ (1313-1375)

Από Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2014 | Εθνικό Θέατρο – Κτ. Τσίλλερ -Σκηνή “Ν. Κούρκουλος” > Εθνικό Θέατρο
Ακούγοντας ο υποψήφιος θεατής για το Δεκαήμερο του Βοκακίου (Giovanni Boccaccio) έχει την αίσθηση ότι θα πάει να δει πικάντικες ιστορίες ερωτικού περιεχομένου και έτσι είναι. Όμως: Το θέμα του βιβλίου αρχίζει με τη μεγάλη επιδημία πανούκλας (1348), τον «Μαύρο Θάνατο», που αποδεκάτισε τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της Φλωρεντίας στην οποία ζούσε ο συγγραφέας.

Οι κάτοικοι της πόλης μπροστά στο τρομερό γεγονός,τρομοκρατημένοι, δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Όταν δεν γνωρίζεις τι θα γίνει αύριο και αν θα ζεις ή θα πεθάνεις μέσα σε λίγες μέρες, πως αντιδράς; Όπως είναι αναμενόμενο άλλοι αντιδρούν με νηστεία και προσευχή ενώ άλλοι το ρίχνουν στην κραιπάλη, στον έρωτα, το πιοτό και στην κάθε είδους ακολασία. Προαιώνιο ερώτημα σε περιπτώσεις μεγάλων συμφορών, φυσικών φαινομένων, επιδημιών, πολέμων κτλ. που επηρεάζουν την ηθική και διαμορφώνουν διαφορετική ομαδική ψυχολογία. Πως συμπεριφέρεσαι όταν βλέπεις να έρχεται το τέλος;

Στην περίπτωση του Δεκαημέρου μια παρέα που αποτελείτε από επτά κορίτσια και τρία αγόρια, επηρεασμένοι από το υψηλό κοινωνικό τους επίπεδο, την καλλιέργεια και τους εκλεπτυσμένους τρόπους, αποφασίζουν να απομακρυνθούν από την πόλη και να απομονωθούν σε μια έπαυλη λίγα χιλιόμετρα μακριά. Στην έπαυλη υπάρχει, σχετική ασφάλεια, άφθονη τροφή και όλα τα καλά. Προσπαθούν δηλαδή να γυρίσουν την πλάτη στη συμφορά ή να στρουθοκαμιλήσουν. Για να κάνουν δε πιο ευχάριστη την παραμονή τους αποφασίζουν να αφηγείται ο καθένας από μια ιστορία, δέκα ιστορίες την ημέρα, αφού είναι δέκα άτομα, με τελικό αριθμό τις εκατό ιστορίες μια και έχουν αποφασίσει να παραμείνουν στην έπαυλη για δέκα συνολικά μέρες (Δεκαήμερον).

Το πώς εύρισκε ο καθένας κάθε μέρα μια ιστορία, επί δέκα μέρες, είναι λίγο παράξενο αλλά δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Εξάλλου είναι γνωστό ότι τις ιστορίες αυτές τις δανείστηκε ο Βοκάκιος από διάφορες άλλες που γνώριζε ή είχε ακούσει. Φυσικά και τις παρουσίασε σε ολοκληρωμένη μορφή βιβλίου γραμμένου με έναν αριστοτεχνικό τρόπο και μια θαυμάσια γλώσσα. Σε όλες σχεδόν τις ιστορίες κυριαρχεί το ερωτικό στοιχείο, άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο. Άλλοτε λιγότερο προκλητικό αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις πολύ προκλητικό που απορεί κανείς για το πώς μπορούσαν να παρουσιαστούν τέτοια θέματα στον δέκατο τέταρτο αιώνα.Το σεξ κυριαρχεί. Γυναίκες που απατούν τους άντρες τους, άντρες που απατούν τις γυναίκες τους, αχόρταγες σεξουαλικά γυναίκες που χρειάζονται τουλάχιστον δύο άντρες για να τις ικανοποιήσουν με την αντίληψη ότι μια γυναίκα μπορεί να κουράσει πολλούς άντρες ενώ πολλοί άντρες μπορεί να μην μπορούν να ικανοποιήσουν μια γυναίκα. Βίτσια, ανωμαλίες, όργια, κόρες που εξαπατούν τους γονείς τους, καλόγεροι που παραπλανούν αθώα κορίτσια, καλόγριες και γενικά η ακολασία του καταπιεσμένου κλήρου αλλά και του κόσμου με τη μορφή της σάρκας που αντιδρά. Οι πεντάμορφες βασιλοπούλες, οι ωραίες και κομψές αριστοκράτισσες, οι ευγενείς και ηρωικοί ιππότες με τους πύργους, μαζί με τα πάμπλουτα αρχοντόπουλα έχουν σαφή σχέση με το σκηνικό της εποχής.,

Γιατί όμως σε όλες τις ιστορίες επαναλαμβάνεται ως κεντρικό θέμα ο έρωτας; Ίσως γιατί ο έρωτας από τότε αποτελούσε το αντίδοτο του θανάτου.

Το έργο του Βοκάκιου αποτέλεσε θέμα για κινηματογραφικές ταινίες με περισσότερο γνωστή αυτήν του Pier Paolo Pasolini (1971). Από το Δεκαήμερο, που τον τίτλο του διάλεξε ελληνικό, μια και ο συγγραφέας ήξερε ελληνικά αλλά και είχε μεταφράσει Όμηρο, Ευριπίδη, Αριστοτέλη εμπνεύστηκαν ποιητές, όπως ο Keats, ο Selley. Συγγραφείς όπως οι : Lope de Vega, Shakespeare, Swift, Eliot,Longfellow, Tennyson και πολλοί άλλοι. Επίσης και μεγάλοι συνθέτες όπως οι: Scarlatti, Albinioni, Vivaldi.
Στην παράσταση του Εθνικού βλέπουμε μια διασκευή επάνω στο έργο του Βοκακίου (όπως αναγράφεται στο καλαίσθητο πρόγραμμα) βασισμένη στην εξαιρετική μετάφραση του βιβλίου από τον Κοσμά Πολίτη.

Συντελεστές της Θεατρικής Παράστασης :

Η Σκηνοθεσία – Διασκευή του Νίκου Καραθάνου είναι εξαιρετική. Πολύ καλές στιγμές της παράστασης αποτελούν η σκηνή με τα «όρθια κρεβάτια», αυτή με το ομαδικό-οικογενειακό όργιο, το «θέατρο σκιών» από το διήγημα Το Γεράκι, αλλά και ο «Αρχάγγελος Γαβριήλ». Η Δραματουργική επιμέλεια της Λένας Κιτσοπούλου επίσης πάρα πολύ καλή, όπως και τα Σκηνικά – Κοστούμια της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου. Η Μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου, η Κίνηση της Αμαλίας Μπένετ και οι Φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου στο ύψος της παράστασης. Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Β’ Βοηθός σκηνοθέτη: Πέτρος Γεωργοπάλης. Βοηθός σκηνογράφου: Ευαγγελία Θεριανού
Όλοι οι ηθοποιοί έπαιξαν πάρα πολύ καλά τους ρόλους τους, ως άτομα και ως σύνολο. Πολλές φορές ίσως να μην είναι και πολύ εύκολο να παρουσιάζεσαι στο κοινό τελείως γυμνός.

Διανομή (αλφαβητικά):

Αλίκη Αλεξανδράκη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Αναστασία Διαμαντοπούλου, Νίκος Καραθάνος, Γιάννης Κότσιφας, Χρήστος Λούλης, Γιώργος Μπινιάρης, Άγγελος Παπαδημητρίου, Εύη Σαουλίδου, Μιχάλης Σαράντης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Λυδία Φωτοπούλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη. Μουσικός επί σκηνής: Δημήτρης Τίγκας. Ακούγεται η φωνή της μικρής Εύας Σαμιώτη.

Η παράσταση περιλαμβάνει πολλές τολμηρές σκηνές και είναι κατάλληλη μόνο για θεατές άνω των 18 ετών.

Αξίζει να τη δείτε. Στέλιος Αντωνιάδης – mytheatro.gr