Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος

Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών. Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος (το πραγματικό του όνομα ήταν Κωνσταντίνος Δημητριάδης) υπήρξε εκτός από ποιητής διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, ερευνητής, λαογράφος, εκδότης και βιβλιοκριτικός.

Έργο του έχει μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες.

Ήταν καταβεβλημένος από τις αλλεπάλληλες, τα τελευταία χρόνια, περιπέτειες της υγείας του. «Δεν θέλω και πολύ τις αυτοβιογραφίες» έλεγε, «γιατί μου δίνουν την εντύπωση ότι ξόφλησα κι ότι δεν έχω πια να κάνω τίποτα άλλο παρά να βυθίζομαι στις αναμνήσεις…».

Ποιος ήταν

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, γιος προσφύγων από την Ανατολική Θράκη και είχε σπουδάσει Κλασικές Σπουδών στο ΑΠΘ. Είχε εργαστεί ως βιβλιοθηκάριος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης από το 1958 έως το 1965 και στη συνέχεια ως επιμελητής εκδόσεων.

Το 1958 ίδρυσε και ανέλαβε υπό τη διεύθυνσή του το περιοδικό Διαγώνιος, που κυκλοφόρησε ως το 1983 με ολιγόχρονες παύσεις και τον εκδοτικό οίκο Εκδόσεις Διαγωνίου. Εκείνη την περίοδο αναπτύχθηκε ο λεγόμενος «κύκλος των λογοτεχνών της Διαγωνίου».

Το προσωπικό ποιητικό του ύφος διακρινόταν και από τις επιρροές που είχε από τον Κ.Π.Καβάφη και τον Τ. Σ. Έλιοτ, ειδικά στην πρώτη ποιητική συλλογή του, «Εποχή των ισχνών αγελάδων», 1950.

Στα επόμενα έργα του, ξεκαθαρίζει το κυρίαρχο θέμα της ποίησής του: η εφήμερη ομοφυλοφιλική σχέση και το ερωτικό πάθος που οδηγεί στην ταπείνωση και στη μοναξιά, αλλά σταδιακά τα έργα του αποκτούν και κοινωνική οπτική.

Κυνηγήθηκε πολύ από το κοινωνικό κατεστημένο της εποχής όπως, για παράδειγμα, όταν κόντεψε να συλληφθεί από τη χούντα λόγω της άρνησης του να παραλάβει σχετικό βραβείο για ένα πεζό του έργο τον «Χιλιαστή».

Το 2011 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του, αλλά αρνήθηκε να το παραλάβει παραπέμποντας στο κείμενό του «Εναντίον» από το 1979 όπου αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης απ’ όπου και αν προέρχεται. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία από το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε. Αυτό το απαίσιο “ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων”, που μας άφησαν οι αρχαίοι».

Τον Ιούνιο του 2011 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τμήμα Φιλολογίας.

Η κηδεία του θα γίνει την Πέμπτη το πρωί στο Κοιμητήριο Αναστάσεων του Κυρίου στη Θεσσαλονίκη.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, επάνω από το γραφείο του –μικρή κάμαρα στην οδό Σκεπαστού στις Σαράντα Εκκλησιές, όπου υποδεχόταν θαυμαστές και φίλους− κρεμόντουσαν δύο πορτρέτα. Το ένα ήταν του Κ.Π. Καβάφη και το άλλο του Βασίλη Τσιτσάνη. Τον πρώτο, όπως έλεγε χαριτολογώντας, τον πρόλαβε για δύο χρόνια, καθώς εκείνος έφυγε το 1933, ενώ ο Ντίνος Χριστιανόπουλος γεννήθηκε το 1931. Φυσικά, δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει, αλλά μερικές δεκαετίες αργότερα πολλοί ήταν εκείνοι που τον συνέκριναν με τον μεγάλο Αλεξανδρινό, κυρίως λόγω θεματολογίας, θεωρώντας τον συνεχιστή του καβαφικού έργου. Με τον Τσιτσάνη γνωρίστηκαν και συνδέθηκαν φιλικά, αλλά όχι επαγγελματικά, καθώς ο δημιουργός των θρυλικών τραγουδιών δεν έβρισκε τους στίχους του ποιητή του γούστου του. Αυτό που δεν έμαθε ποτέ, όμως, ο σπουδαίος συνθέτης ήταν σε ποιον βαθμό συνέβαλε ο Χριστιανόπουλος στη διάδοση του έργου του αλλά και στην υστεροφημία του, με βιβλία, μελέτες, δημιουργία μουσικού συγκροτήματος, ακόμα και με τη μεσολάβησή του στον δήμο Θεσσαλονίκης ώστε να δοθεί το όνομά του σε πλατεία. Αλλά τι πραγματικά συνέδεε τον Χριστιανόπουλο με τους δύο πυλώνες του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού; Με τον Καβάφη, αναμφίβολα η λατρεία για την ποίηση – και η παραδοχή της ομοφυλοφιλίας. Με τον Τσιτσάνη, το ρεμπέτικο – και ο λαϊκός καημός, το σαράκι, ο σεβντάς. Σε όλη του τη ζωή ο ποιητής της Θεσσαλονίκης αυτά αναζητούσε: την ποίηση και τον έρωτα, την αυθεντικότητα των απλών ανθρώπων και το λαϊκό ένστικτο που γίνεται στίχος, μουσική, τραγούδι.