Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει στο πλαίσιο του ΠΕΙΡΑΙΑΣ ARTPORT ΙΙ, την περιπατητική παράσταση – εγκατάσταση Αίμα στο αίμα σε σύλληψη και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού στην Πέτρινη Αποθήκη του ΟΛΠ. Το έργο είναι αποτέλεσμα μίας έρευνας, η οποία παρουσιάζεται μέσω μίας σειράς λογοτεχνικών αποσπασμάτων, σπαραγμάτων από συζητήσεις, θεωρητικών κειμένων, ποιημάτων, ήχων και εικόνων.
- Κείμενο Κάτια Σωτηρίου
- Φωτογραφικά στιγμιότυπα απο την παράσταση Ελπίδα Μουμουλίδου
Πρόκειται για μια δυναμική χαρτογράφηση της έννοιας της αυτοδικίας, που αναζητά τις σκιές , τις αιτίες και τις αφορμές, τη σκληρότητα και μέσα από την ταπεινότητα μιας σκοτεινής αποθήκης, καταλαμβάνοντας το σύνολό της. Με συγκεκριμένες αναφορές σε γεγονότα, με την έκθεση αποκομμάτων εφημερίδων που αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα αυτοδικίας στη χώρα, αλλά και συγχρονων φιλοσόφων και λογοτεχνών το project του Γιάννη Καλαβριανού πραγματεύεται έννοιες και θέματα που άπτονται του σκοτεινού ζητήματος της αυτοδικίας που ταράζει την κοινωνική ισορροπία κινούμενο πολλές φορές σε ένα ζοφερό παράλληλο δρόμο με τις κοινωνικές νόρμες.
Στο έργο αυτό ο Γιάννης Καλαβριανός επιλέγει ζητήματα της ανθρώπινης δραστηριότητας όπως τα εγκλήματα τιμής, οι βεντέτες, τα λιντσαρίσματα και οι επιθέσεις με βιτριόλι, τα οποία διαμορφώνουν την ανθρώπινη συμπεριφορά στα πλαίσια της εκδίκησης και της βεντέτας, και θέτουν στο περιθώριο τη θεσμική απόδοση της δικαιοσύνης. Επιπλέον δημιουργεί ένα γλυπτικό περιβάλλον – με την αρωγή της Μαρίας Καραθάνου – με μια σειρά εκθεμάτων, που συνθέτουν μια σκιαγράφηση των στιγμών, μια εικαστική αφήγηση που συμπληρώνει τη σκηνική δράση: το πολυσυλλεκτικό αυτό εικαστικό εγχείρημα καλεί το θεατή να περιπλανηθεί στην αίθουσα με όποιο τρόπο επιθυμεί, χωρίς αυστηρή σειρά, και να αποκωδικοποιήσει τη δημιουργική απόδοση των περιστατικών που περιγράφονται, ή των λογοτεχνημάτων από τα οποία εμπνέονται.
Η παράσταση δίνει τη δυνατότητα στο θεατή να στοχαστεί, περπατώντας στο χώρο ελεύθερα ανάμεσα στα διαφορετικά εκθέματα, στο δικό του χρόνο, να δει τις προθήκες αλλά και να μελετήσει τα κείμενα που είναι αναρτημένα στο χώρο και που σχολιάζουν νομικά, ηθικά και φιλοσοφικά την έννοια της αναζήτησης της δικαίωσης.
Με τρείς στάσεις οι ηθοποιοί Γιάννης Βαρβαρέσος, Αλεξία Μπεζίκη, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Κέλλυ Παπαδοπούλου, ενσωματώνουν πολλαπλούς ρόλους και προσωπεία για να αφηγηθούν και να περιγράψουν ιστορίες αυτοδικίας, βεντέτας και εκδίκησης στην Ελλάδα – είτε ιστορικά γεγονότα είτε εμπνευσμένα από τη λαϊκή δημοτική παράδοση των παραλογών. Οι στάσεις αυτές, με ένα μικρόφωνο, υπαινικτικούς φωτισμούς και τη ζωντανή μουσική του Νικήτα Κίσσονα μέσα από μια πολυφωνική αφήγηση τονίζουν την ανεπιτήδευτη, θεατρική πλευρά των ανθρώπινων πράξεων που έχουν αφήσει τραύματα στον αστικό και κοινωνικό ιστό.
Η πρώτη στάση αναφέρεται στην παραλογή «Η μάνα η φόνισσα», στην οποία ο γιος πιάνει τη μάνα του επ’ αυτοφώρω με τον εραστή της και της λέει ότι θα τη μαρτυρήσει στον άντρα της. Εκείνη σκοτώνει το παιδί και ταΐζει το συκώτι του στον άντρα της. Με αφορμή την παραλογή οι ηθοποιοί περιγράφουν πώς η λαϊκή παράδοση αντιμετωπίζει την αυτοδικία – κυρίως προς το πρόσωπο της γυναίκας που θεωρείται ότι απιστεί.
Η δεύτερη στάση αναφέρεται στο πραγματικό περιστατικό της δολοφονίας μιας γυναίκας από το δύτη άντρα της το 1958 για λόγους μοιχείας, ενώ η Τρίτη στάση αναφέρεται σε μια από τις πιο γνωστές αλλά και αιματηρές βεντέτες με 140 περίπου νεκρούς, μεταξύ των Οικογενειών Σαρτζέτη ή Σαρτζετάκη από το χωριό Πριναί και Πεντάρη ή Πενταράκη από το χωριό Αγία Ειρήνη της Κρήτης. Η περίφημη αυτή βεντέτα έληξε με τον Ανδρέα Παπανδρέου να προτείνει τον Σαρτζετάκη για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και την εκλογή του να εξαρτάται από τη θετική ψήφο του βουλευτή Πενταράκη ( ο οποίος όντως ψήφισε θετικά και έτσι ο Σαρτζετάκης έγινε ΠτΔ).
Το ενδιαφέρον στην παράσταση που έχει στήσει ο Γιάννης Καλαβριανός και οι συνεργάτες του είναι ότι ο θεατής είναι ενεργό πρόσωπο αφού δε στέκεται απέναντι στο έργο μόνο για να το παρατηρήσει ή για να το αξιολογήσει αισθητικά, αλλά κατά μια έννοια συμμετέχει αφού καλείται να συνθέσει και να επανα-πραγματευτεί τον όρο αυτοδικία και απόδοση δικαιοσύνης, μέσα από την κατανόηση και την παρατήρηση των προσφερόμενων ερεθισμάτων στο δικό του χρόνο και με το δικό του τρόπο. Η παράσταση ουσιαστικά προσπαθεί να θέσει μια βάση ενημέρωσης, να αφυπνίσει, να συζητήσει προκατασκευασμένους μύθους και γεγονότα, επιτρέποντας στο θεατή να δημιουργήσει στον περίπατό του εναλλακτικές διαδρομές, δημιουργώντας επομένως εναλλακτικές αναγνώσεις και κατανοήσεις ενός τραγικού, σε συνέπειες φαινομένου, που έχει ως στόχο να αυτό-νομιμοποιήσει την επιλογή του θανάτου ως τιμωρίας και την εκδίκηση μέσα στο σύστημα Δημοκρατίας που ζούμε.
Θα θέλαμε να θεωρήσουμε την παράσταση αυτή μια αρχή, μια πρώτη προσέγγιση στο θέμα της αυτοδικίας, που αξίζει να τη δούμε και σε ίσως μεγαλύτερη έκταση κάπου κεντρικά, καθώς η Πέτρινη Αποθήκη του ΟΛΠ στην προβλήτα Ε2 είναι υπέροχη αισθητικά, ωστόσο πιθανόν να στερεί από πολύ κόσμο την άμεση πρόσβαση. Σε κάθε περίπτωση όσοι προλαβαίνετε να τη δείτε, θα βγείτε πιο προβληματισμένοι, πιο ανήσυχοι, καλλιτεχνικά και κοινωνικά.
Σύλληψη-Σκηνοθεσία-Δραματουργία:Γιάννης Καλαβριανός
Εικαστικές εγκαταστάσεις-Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Μαρία Καραθάνου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Μουσική σύνθεση-Ηλεκτρική κιθάρα: Νικήτας Κίσσονας
Συνεργάτης Θεατρολόγος-συλλογή υλικού: Βάνια Παπανικολάου
Βίντεο: Φώτης Φωτόπουλος
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Ηθοποιοί: Γιάννης Βαρβαρέσος, Αλεξία Μπεζίκη, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Κέλλυ Παπαδοπούλου,
Βοηθός σκηνοθέτη: Κέλλυ Παπαδοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Μαργαρίτα Τζαννέτου