Ο Μάκης Τσίτας εργάζεται στον χώρο των εκδόσεων για αυτό και πολύ καλά γνωρίζει όσα παρουσιάζει στο έργο του «Εκτός Συστήματος». Υπήρξε επίσης αρχισυντάκτης, διευθυντής και συνεκδότης περιοδικών. Σήμερα διευθύνει το μεγαλύτερο ελληνικό ενημερωτικό site για το βιβλίο και τον πολιτισμό, το diastixo.gr
Είναι συγγραφέας τεσσάρων βιβλίων για ενήλικες και εικοσιτεσσάρων για παιδιά. Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το βιβλίο του Μάρτυς μου ο Θεός το οποίο μεταφράστηκε σε δώδεκα γλώσσες, Έχει επίσης πολλές άλλες τιμητικές διακρίσεις. Έργα του έχουν παρουσιαστεί στο θέατρο τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Στη χώρα μας, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, υπάρχει ένας όχι ευκαταφρόνητος αριθμός επίδοξων συγγραφέων. Άλλοι από αυτούς είναι πραγματικά πάρα πολύ καλοί, άλλοι είναι μέτριοι και άλλοι αποτελούν την ομάδα αυτών που θα πρέπει να εκτιμήσουν τις δυνατότητές τους καλύτερα. Υπάρχει σε αρκετές περιπτώσεις η απατηλή εντύπωση ότι η συγγραφή είναι κάτι απλό και εύκολο, είναι εκείνοι που διαβάζουν ένα βιβλίο το οποίο περιγράφει μια ιστορία και επειδή και οι ίδιοι έχουν ακούσει ή ακόμα και έχουν ζήσει κάτι παρόμοιο πιστεύουν ότι μπορούν πολύ εύκολα να το γράψουν. Εκτός από αυτές τις περιπτώσεις είναι και εκείνοι που γράφουν ερασιτεχνικά, από χόμπι, καθώς και όσοι το έχουν ως επάγγελμα. Σε κάθε περίπτωση αυτό που πρώτα από όλα πρέπει να γίνει είναι να εκτιμήσουν σωστά τις δυνατότητές τους γιατί αλλιώς τους περιμένουν πίκρες και απογοητεύσεις (στην περίπτωση της σοπράνο Florence Foster Jenkins υπήρχε άφθονο χρήμα που μπορούσε να κάνει πολλά). Μαζί με τα παραπάνω, αν και το θεωρώ πολύ γνωστό, νομίζω ότι πρέπει να επαναλάβω το μεγάλο, κατά τη γνώμη μου, πρόβλημα των Ελλήνων συγγραφέων. Το πολύ γνωστό και εύκολα αντιληπτό πρόβλημα της γλώσσας. Όταν γράφει ένας Αμερικανός ή Άγγλος συγγραφέας ένα βιβλίο, ο ίδιος αλλά και φυσικά ο εκδότης του γνωρίζει ότι απευθύνεται σε ένα ευρύτατο κοινό ομόγλωσσων που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Αγγλία, τον Καναδά, την Αυστραλία, άλλες χώρες που λόγω ιστορίας γνωρίζουν πολύ καλά τη γλώσσα (π.χ. Ινδία) και φυσικά όλους εκείνους που ζουν στα τέσσερα άκρα της γης και ξέρουν αγγλικά, που αποτελούν πλέον μια διεθνή γλώσσα. Σε μικρότερο βαθμό όλα αυτά ισχύουν και για τα βιβλία που είναι γραμμένα στα Γαλλικά, στα Ισπανικά κτλ. Έτσι ακούμε για τιράζ εκατομμυρίων ενώ στη χώρα μας ακόμα και τα πετυχημένα βιβλία δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις μερικές χιλιάδες. Μαζί με όλα αυτά πρέπει να πούμε ότι και ο εκδοτικός κόσμος της Ελλάδας δεν είναι καθόλου μα καθόλου αγγελικά πλασμένος. Η πίτα είναι μικρή και τα όποια κέρδη όχι αξιόλογα. Όπως αναφέρθηκε στο βιογραφικό του, ο συγγραφέας πολύ καλά γνωρίζει τον κόσμο των εκδόσεων στον οποίο υπάρχουν και πολλοί συγγραφείς που ταλαιπωρούνται, δυστυχούν γιατί επιμένουν να ακολουθήσουν έναν δρόμο που δεν βγάζει πουθενά. Μου θυμίζει αυτό που κάνουμε όταν καθοδηγούμε τους επίδοξους αθλητές στην επιλογή αθλήματος με βάση τον σωματότυπο τους. Πολύ συχνά ως παιδίατρος αλλά και ως παιδοκαρδιολόγος όταν βλέπω ένα κοντόχοντρο παιδί που θέλει να παίξει μπάσκετ, ή να ασχοληθεί με το άλμα εις ύψος προσπαθώ να το αποτρέψω γιατί πολύ καλά γνωρίζω ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να διακριθεί και αυτό θα του δημιουργήσει ψυχολογικά προβλήματα.
Κριτική Στέλιος Αντωνιάδης
Το έργο
Η υπόθεση έχει άμεση σχέση με όλα τα παραπάνω. Σε ένα βαγόνι τρένου συναντιόνται, υποτίθεται τυχαία, μια κυρία και ένας κύριος που έχει στα χέρια του ένα ντοσιέ και διορθώνει κάποιο κείμενο. Στην αρχή η κυρία κάνει μερικές αθώες ερωτήσεις, στην εξέλιξη βλέπουμε ότι η συνάντησή τους καθόλου τυχαία δεν είναι αλλά πρόκειται για μια επίδοξη μεγάλη συγγραφέα της οποίας τα έργα έχει απορρίψει ο κύριος που είναι υπεύθυνος λογοτεχνίας ενός μεγάλου εκδοτικού οίκου. Η κυρία γνωρίζει πολλά για τη ζωή του και έχει φροντίσει να τον «στριμώξει» στα στενά πλαίσια ενός βαγονιού κατά τη διάρκεια μια πολύωρης διαδρομής από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη. Στην αρχή εκφράζει τα παράπονά της επιμένοντας ότι απορρίπτει τα γραπτά της χωρίς να τα διαβάσει, στη συνέχεια η αντίδραση της γίνεται έντονη και στο τέλος, ως αποτέλεσμα της ψυχικής της φόρτισης, λόγω της συνεχούς απόρριψης, ιδιαίτερα επιθετική. Αναφέρει τη μεγάλη της απογοήτευση μια και στο παρελθόν προσπάθησε να γίνει τραγουδίστρια στη Λυρική, ηθοποιός χωρίς όμως να πετύχει ποτέ κάτι. Τα πράγματα φτάνουν στα άκρα όταν βγάζει από την τσάντα της μια χειροβομβίδα απειλώντας και παρακαλώντας τον να μεσολαβήσει για την έκδοση του βιβλίου της το οποίο έχει μαζί της σε 725 σελίδες τις οποίες θέλει να τον αναγκάσει να τις διαβάσει, Το βιβλίο έχει τίτλο «Εκτός συστήματος» όπου πιστεύει ότι βρίσκεται και εκείνη. Για να δικαιολογήσει την επιμονή της του αναφέρει ότι έχει εκδώσει βιβλία σε μικρούς εκδοτικούς οίκους τα οποία μάλιστα έχουν βραβευτεί με πολύ σπουδαία βραβεία όπως αυτό των Ροδακινοπαραγωγών Πιερίας κτλ, Φυσικά ο αποδέκτης των παραπόνων το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να αμυνθεί δικαιολογώντας την κατάσταση και υποκύπτοντας στο άκουσμα του περιεχομένου του βιβλίου το οποίο επιμένει να του διαβάσει.
Τα όποια ερωτηματικά, όπως η αξιολόγηση των δυνατοτήτων της, η λανθασμένη επιμονή της στην επιλογή του συγκεκριμένου εκδοτικού οίκου ή ακόμα και η περίπτωση αυτοέκδοσης είναι δύσκολο να απαντηθούν. Μπορούν όμως να δικαιολογηθούν με την κατανόηση και τη συμπάθεια μια και όλοι μας είναι δυνατό να κάνουμε λανθασμένες επιλογές αρκεί όμως να μην επιμένουμε σε αυτές κάνοντας κακό στον εαυτό μας. Κακό που χαλάει τη ζωή μας.
Συντελεστές
Η σύλληψη της ιδέας από την Τατιάνα Λύγαρη πραγματικά άξια πολλών επαίνων. Η σκηνοθεσία της ίδιας πάρα πολύ πετυχημένη. Χρησιμοποιεί τον μικρό χώρο του βαγονιού με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η Εικονοληψία του Πάτροκλου Σκαφίδα εξαιρετική. Τα κοστούμια του μοναδικού Γιάννη Μεντζικώφ ό,τι το καλύτερο. Η Μουσική της Άλκηστης Ραυτοπούλου μου άρεσε πολύ. Η Διεύθυνση φωτογραφίας ανήκει στον πολύ γνωστό Σάκη Μπιρμπίλη. Όλοι οι συντελεστές αξίζουν ένα μεγάλο ΕΥΓΕ
Παίζουν
Εκείνη: Μαρίνα Πολυμέρη, Εκείνος: Θοδωρής Αντωνιάδης. Και οι δύο ερμηνεύουν τους ρόλους του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μπράβο τους
Στέλιος Αντωνιάδης