Το βραβευμένο έργο της Πένυς Φυλακτάκη «Φύκι στο Βυθό» σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος στη σκηνή του Skrow Theater. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ «Αναλόγιο 2017» και στη Νέα Υόρκη (Greek Play Project σε συνεργασία με το Eclipses Theatre Group NY, 2018)
Η Υπόθεση του Έργου
86.400. Αυτά αφήνει στη διαθήκη του ο πατέρας της οικογένειας υπό έναν όρο: να τα κερδίσει όποιο από τα δυο παιδιά του τα επενδύσει με τον καλύτερο τρόπο μέσα σε 24 ώρες από την κηδεία του. Ο θάνατος του και η αινιγματική διαθήκη ξαναφέρνουν στο κατώφλι του πατρικού σπιτιού τα δύο αδέρφια έπειτα από 24 χρόνια. Ο μαραθώνιος ξεκινά, ο χρόνος στο σπίτι της παραλίας με τα φύκια μετρά αντίστροφα, και η ανατροπή περιμένει στη γωνία. Του βυθού.
Οπως τονίζει και ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος στο σκηνοθετικό του σημείωμα “24 χρόνια μετά την αμφιλεγόμενη γέννηση ενός μωρού, 24 ώρες μετά τον θάνατο του ηλικιωμένου παππού του και μέσα σε χρόνο 24 ωρών από την κηδεία, ο Αντρέας, με την αδελφή του Αλεξάνδρα, την σύζυγό του Μάρθα και τον γιο της οικογένειας Νικόλα, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Συμβολαιογράφου κι εντολοδόχου της διαθήκης του παππού, θα αναθεωρήσουν μια για πάντα όλες τις βεβαιότητες της ζωής τους.”
Το Έργο
Η Πένυ Φυλακτάκη χτίζει στο έργο της ένα σύμπαν από συνηθισμένους ανθρώπους, συνηθισμένες ζωές και συνηθισμένα … μυστικά, κάνοντας το όμως μυστηριώδες, αλλά και ρεαλιστικά φανταστικό. Αναζητώντας την όποια «αλήθεια» της ζωής μίας χούφτας ανθρώπων που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχτούν τις λάθος επιλογές τους και να αφεθούν στο μοιραίο, χωράει μέσα σε μία ώρα όλο το μυστήριο και την αγωνία της συναρπαστικής καθημερινότητας των ανθρώπων, μεταμορφώνοντάς τους σε αρχετυπικούς ήρωες της αληθινής περιπέτειας της ζωής. Στην οικογένεια του έργου επικρατεί η θλίψη, η απογοήτευση κι η δυστυχία, μια ατμόσφαιρα ματαίωσης και δυσφορίας, μια πικρή γεύση. Όλοι έχουν προηγούμενα, ανοιχτούς λογαριασμούς με όλους, μυστικά, ζητούμενα, ανόητους φόβους και εμμονές.
Η συγγραφέας χειρίζεται ένα δύσκολο, και πικρό θέμα, μαεστρικά, με ισόρροπες «δόσεις» τη ρεαλιστική ανατόμηση ψυχών, χαρακτήρων, συναισθημάτων, αξιών και σχέσεων των προσώπων του έργου με την κοινωνικο-ηθογραφική καθημερινότητά τους και την εξελικτική πορεία του δράματος με ποικίλματα υποδόριας ειρωνείας, χιούμορ, ακόμα και κωμικότητας.
Σε μια δύσκολη ώρα για την οικογένεια, την κηδεία του πατέρα, τα μέλη της άγονται από την ανάγκη να συντηρήσουν τα ψέματα, τα κουσούρια, τα τραύματα, τους πόθους, τους φόβους, τη μοναξιά τους, αλλά και την ανάγκη τους για αγάπη. Μέσα σε όλα αυτά, η μνήμη – καταφύγιο βρίσκει στο έργο μια από τις πλέον τυπικές εκδοχές της: μέσα στα οικονομικά κόλπα, την εκμετάλλευση της αδυναμίας του άλλου, οι κομπασμοί για την ευφυΐα αυτών που επιπλέουν στα δύσκολα με κάθε τρόπο, οι μάσκες και οι χειρονομίες που προσπαθούν να καλύψουν το σκοτάδι του παρόντος και να αποσιωπήσουν το φόβο για το μέλλον, βρίσκονται αντιμέτωπα με εκείνα τα κατάλοιπα του παρελθόντος που έρχονται να θυμίσουν τι ήταν αυτό που άξιζε, τι έκανε ένα παιχνίδι το καλύτερο του κόσμου. Η μνήμη δημιουργεί εκείνη την παθητική νοσταλγία για τα όνειρα που δεν κατάφεραν ν’ αλλάξουν τις ζωές, ενώ ο χρόνος είναι στην ουσία ο πρωταγωνιστής στο έργο. Ο υποκειμενικός και αντικειμενικός χρόνος καθώς και η υποκειμενική κρίση που αλλάζει μέσα σε αυτόν, ο τρόπος διάθεσης του, η αντίληψη που έχει ο κάθε ήρωας για το πέρασμα του και την αξία του.
Η παράσταση
Η σκηνοθετική ματιά του Κωνσταντίνου Μάρκελλου διαχειρίζεται το κείμενο με μέτρο, σαφήνεια, απλότητα , επικεντρώνεται στον πυρήνα του έργου με λιτό και καίριο τρόπο. Η σκηνοθεσία του είναι καλαίσθητη, εξαιρετικά λιτή στην ευρηματικότητά της και με λεπτό χιούμορ. Αναδεικνύει και χρησιμοποιεί τον αρκετά περιορισμένο χώρο του Scrow, που αποτελεί ίσως και το μοναδικό πρόβλημα στην παράσταση, αφού δεν επιτρέπει εκ των πραγμάτων μια πιο μεταφυσική ίσως σκηνική προσέγγιση του κωμικοτραγικού λόγου. Η σκηνοθεσία διατήρησε τις συναισθηματικές ισορροπίες και εναλλαγές του κειμένου, του έδωσε χρώμα και βάθος και αποκάλυψε τα πολυεπίπεδα μηνύματά του , με σκηνοθετικές πινελιές που προσδίδουν ζωντάνια και αίσθηση μυστηρίου.
Τα σκηνικά της Ζωής Μολυβδά-Φαμέλη είναι λειτουργικά, αν και αυστηρά οριοθετημένα, δημιουργούν τις συνθήκες αντιπαράθεσης, όπως και οι φωτισμοί της που συνέβαλαν στην συναισθηματική ένταση των στιγμών. Τα κοστούμια της Μαρίας Καραθάνου καλαίσθητα και εύστοχα, ενώ και η μουσική του Αντώνη Παπακωνσταντίνου έδωσε έμφαση στις ανατροπές και δημιούργησε στιγμές εμβόλιμης αγωνίας.
Το κείμενο και η σκηνοθεσία αποκρυσταλλώνονται και μεγαλύνονται με τις ερμηνείες, καθώς και οι τέσσερεις ηθοποιοί υπηρέτησαν με μέτρο και ακρίβεια την ευαισθησία του θέματος και τη σύμπλευση κωμικού και δραματικού στοιχείου.
Ο Νίκος Παντελίδης, στο ρόλο του αδερφού, είναι άμεσος και δυναμικός στην ερμηνεία του, ίσως όμως στερείται επαρκών διακυμάνσεων, καθώς ο λόγος και οι χειρονομίες του είναι σε σχεδόν διαρκή υπερένταση.
Η πολύπειρη υποκριτικά Νεκταρία Γιαννουδάκη με ερμηνεία δραματικών αποχρώσεων, έμφορτη από χιούμορ, καταφέρνει να μεγεθύνει, με ένα βλέμμα, μια σιωπή, μια έκφραση κάθε συναίσθημα της ηρωίδας της. Είναι μια πλήρης, αξιοπρόσεκτη ερμηνεία.
Εξαιρετική η Θεοδώρα Σιάρκου στο ρόλο της Αλεξάνδρας, της αδερφής που διεκδικεί την κληρονομιά, με το υποδόριας ειρωνείας χιούμορ, την υπόκρυφη ευαισθησία που διακρίνει την υποκριτική της αλλά και τη στιβαρότητα που απαιτούν οι πιο κυνικές στιγμές της ηρωίδας της.
Ο Γιώργος Σαββίδης ερμηνεύει το νεαρό γιο με πειστικότητα και σεβασμό στο κείμενο, και διαχειρίζεται εύστοχα το πάθος και την καλλιτεχνική ευαισθησία του ήρωα του.
Στο σύνολο της πρόκειται για μια έξοχη παράσταση, που καταφέρνει να μεταφέρει επιτυχημένα στο θεατή τις λεπτές αποχρώσεις της μελαγχολίας των ηρώων της, αποδίδοντας με γενναιότητα και συναισθηματική φόρτιση τα αδιέξοδα και την τραγική μικρότητα τους απέναντι στο χρόνο. Σίγουρα μια από τις παραστάσεις που αξίζουν την προσοχή του θεατρικού κοινού φέτος.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία-Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Στεργίου
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Σκηνικά: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη
Κοστούμια: Μαρία Καραθάνου
Βοηθός Σκηνογράφου: Ίρις Σκολίδη
Κατασκευή Σκηνικών: Γαβριήλ Τσακλίδης
Φωτογραφίες: Γιάννης Πουλημένος
Teaser: Μιχάλης Χαραλαμπίδης, Δημήτρης Αθανασιάδης
Σχεδιασμός Αφίσας: Άρης Σομπότης
Παίζουν: Νίκος Παντελίδης, Νεκταρία Γιαννουδάκη, Θεοδώρα Σιάρκου, Γιώργος Σαββίδης
Στον ρόλο του Συμβολαιογράφου ακούγεται η φωνή του Ηλία Ζερβού
*Κριτική Κάτια Σωτηρίου