Η παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη, που διακρίθηκε από το κοινό και την κριτική στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ, 2013, επανέρχεται σε νέα προσέγγιση με την ηθοποιό Κατερίνα Γκατζόγια, την Τρίτη, 22 Σεπτεμβρίου 2020 και Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου στις 21:00 στο Βεάκειο θέατρο Πειραιά.
Το έργο γράφτηκε στη Ζάκυνθο, με αφορμή τα αισθήματα που κατέκλυσαν τον Σολωμό, όταν είδε γυναίκες από το πολιορκημένο Μεσολόγγι να αντιμετωπίζουν κατάμουτρα τη λεκτική βία και την ταπείνωση από μια δύσμορφη, εμπαθή Γυναίκα του νησιού, επειδή ζητούσαν τρόφιμα για τους έγκλειστους άνδρες τους, γεγονός που προκάλεσε αρχικά τρόμο στον Ποιητή, που δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί επί τόπου αυτές τις Μεσολογγίτισσες.
Μ’ αυτό το έργο του όμως ανίχνευσε το αίσθημα του φόβου για το «κακό» και φέρνοντας στο φως τις αιτίες του, μας άφησε μια διαχρονική παρακαταθήκη ανθρωπισμού και αυτογνωσίας.
Το πνεύμα του έργου
Το έργο αυτό του Σολωμού είναι κυριολεκτικά ο αντίποδας σε όλο τ’ άλλο του έργο, στο οποίο αναπλάθει ποιητικά αυτό που παρατηρεί και νιώθει για τους άλλους και για τον κόσμο.
Με τη «Γυναίκα της Ζάκυθος*» είναι η πρώτη φορά που στρέφει την προσοχή του αποκλειστικά στον ίδιο του τον εαυτό, για να καταλάβει τι είναι αυτό που τον φοβίζει. Έτσι καταφέρνει να μας κάνει κι εμάς να νιώσουμε πως αυτό που μας τρομάζει και το εκλαμβάνουμε σαν «κακό» δεν είναι αυτό που βλέπουμε κι ακούμε αλλά ο τρόπος που το διαχειριζόμαστε.
Ποιητική Αδεία λοιπόν, δανείζεται το προσωπείο του Αγίου Διονυσίου του ιερομόναχου – που ήταν ιστορικό πρόσωπο κι έζησε έως τα 172 του χρόνια σ’ ένα μοναστήρι της Ζακύνθου-, για να κοιτάξει μέσα απ’ τα μάτια ενός Αγίου το «κακό», που εδώ ταυτίζεται μ’ αυτήν την δύσμορφη και βάναυση Γυναίκα της Ζάκυθος που την είδε ν’ αποδιώχνει εξευτελιστικά τις πρόσφυγες γυναίκες του Μεσολογγιού.
Το ότι κοιτάζει μέσα απ’ τα μάτια ενός Αγίου, απελευθερώνει τον ποιητή Σολωμό και τον μεταφέρει σαν πνεύμα, να βλέπει τις τελευταίες στιγμές αυτής της Γυναίκας, λίγο πριν κρεμαστεί η ίδια μ’ ένα ζωνάρι. Μέσα σ’ αυτόν τον λίγο χρόνο διαπιστώνει, πως η Γυναίκα που όλοι φοβούνταν σαν «το κακό», όχι μόνο δεν είχε καμιά τέτοια δύναμη, αλλά απεναντίας ζούσε η ίδια μέσα στον φόβο και την σύγχυση.
Κατά προέκταση υποβάλλει την ιδέα πως το «κακό» δεν είναι ο προφανής εχθρός, όπως οι Τούρκοι εδώ που πολιορκούν το Μεσολόγγι κι είναι ένα πραγματικό δεδομένο, που μπορεί κανείς να το υπολογίσει ψύχραιμα και να το αντιμετωπίσει με δική του βούληση κι απόφαση,, όπως κι έγινε άλλωστε με τιμή κι ελευθερία και καταγράφηκε η Έξοδος των πολιορκημένων στην παγκόσμια ιστορία ως νικηφόρο πνευματικό γεγονός.
Άρα το πραγματικό «κακό» είναι η κατάληψη του μυαλού μας απ’ τον φόβο, ένα συναίσθημα ανωριμότητας κι ανευθυνότητας, που δημιουργεί σύγχυση κι απουσία δημιουργικής σκέψης και δράσης, και που ποτέ δεν πρέπει να το αφήσουμε να γίνεται η αιτία να χάνουμε την δύναμη του Λόγου της Αλήθειας, το μόνο ανίκητο όπλο που μας θωρακίζει από τον οποιονδήποτε πραγματικό ή φαντασιακό μας εχθρό.
Δήμος Αβδελιώδης
*Το κείμενο της παράστασης είναι ειλημμένο κυρίως από την εκδοτική παρουσίαση του καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου, κ. Δημήτρη Δημηρούλη.
Συντελεστές
Διδασκαλία Ερμηνείας, Δραματουργία–Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Μουσική Σύνθεση: Βαγγέλης Γιαννάκης
Σχεδιασμός Ενδύματος, Μακέτες: Αριστείδης Πατσόγλου
Χειριστής Ήχου – Φώτων: Νίκος Επίσκοπος
Σχεδιασμός φωτισμών: Δήμος Αβδελιώδης
Φωτογραφίες: Φοίβος Αβδελιώδης
Ερμηνεύει η Κατερίνα Γκατζόγια
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Aστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Θεάτρου Κινηματογράφου anagnorisis
Αποσπάσματα κριτικών
“Το βαθύ θεολογικό, μεταφυσικό πλέγμα εξυφαίνεται μυσταγωγικά από τον σκηνοθέτη, Δήμο Αβδελιώδη, ο οποίος με τα λιτά, μα επιβλητικά του στοιχεία, μας μεταφέρει στο
επίκεντρο της ιστορίας.
Οι απαιτήσεις του έργου είναι μεγάλες, όμως η πρωταγωνίστρια Κατερίνα Γκατζόγια, με προσήλωση και μαεστρία μπαίνει βαθιά στο ρόλο του κεντρικού αφηγητή, του Διονύσιου Σολωμού, αλλά και της κεντρικής του ηρωίδας, της Γυναίκας της Ζάκυνθος.”
Χρύσα Νικολάκη
Κριτικός θεάτρου – Λογοτεχνίας
“Ο Δήμος Αβδελιώδης καταφέρνει να μας κρατά με την καλλιτεχνική του ποιητικότητα συγχρονισμένους ανάμεσα στην παράδοση και το παρόν, ανάμεσα στο φυσικό περιβάλλον
και τον ρόλο, ανάμεσα στο υπαρκτό και το επιθυμητό.
Η Κατερίνα Γκατζόγια σε ένα πολύ δύσκολο ρόλο δίχως αμφιβολία, που απορρόφησε στη σκηνή κάθε κύτταρο των θεατών κάνοντάς τους να αγνοούν κάθε εξωτερικό ήχο του ανοιχτού θεάτρου.”
Ευμορφία Καλύβα
Ποιήτρια
“Η προσφορά του Δήμου Αβδελιώδη στο θέατρο είναι τεράστια. Με το έργο του αυτό
γίνεται και εξαιρετικά επίκαιρος, δίνοντάς μας τροφή για Σκέψη.
Η ηθοποιός Κατερίνα Γκατζόγια είναι συγκλονιστική. Αν «ηθοποιός σημαίνει φώς»,
όπως μας βεβαίωνε ο Χατζιδάκις ή «ηθοποιός σημαίνει φωνή», όπως μας βεβαίωνε ο
Μυράτ, η Γκατζόγια τα έχει και τα δύο, με διδασκαλία Αβδελιώδη.”
Νικήτας Χιωτίνης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αρχιτεκτονικής – Φιλοσοφίας
“Με την παράσταση αυτή, ο Αβδελιώδης δίνει ίσως την πιο άρτια και πλούσια ερμηνεία
της Γυναίκας της Ζάκυθος του εθνικού μας ποιητή.
Όλα τα παραπάνω αποδίδονται γλαφυρά και με σπουδαία τεχνική, μέσα από τη
δραματοποιημένη απαγγελία της εξαιρετικής κ. Κατερίνας Γκατζόγια υπό τη
σκηνοθετική καθοδήγηση του μάγου της εκφοράς του σκηνικού λόγου, κ. Δήμου
Αβδελιώδη. Η ερμηνεία της τεράστια, πληθωρική, σε αγγίζει από τις πρώτες λέξεις.”
Ανέστης Κορνέζος
Σκηνοθέτης – Σεναριογράφος
“Αν για τον Σολωμό, ο άγιος μοναχός περνάει με θάρρος δια πυρός και σιδήρου
καταστάσεις που θυμίζουν την Αποκάλυψη, αντιμετωπίζοντας κάθε λογής φυσικούς ή
μεταφυσικούς δαίμονες (ο φόβος είναι τελικά αν το σκεφτούμε ένας δαίμονας), τότε κι
εμείς, με όπλο μας την πίστη στον άνθρωπο οφείλουμε να γίνουμε μαχητές της ίδιας μας της ζωής.
Όλα όσα ανέφερα πιο πάνω, ως φιλοσοφικός σκοπός του έργου, βρήκαν την τέλεια
απεικόνιση μέσα από τη δραματουργία και τη σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη.”
Αγγέλικα Μπάτσου
Δημοσιογράφος – Μουσικός Παραγωγός
“Είναι ένα έργο δύσκολο, βαρύ, απαιτεί τεταμένη προσοχή και πολλές αναγνώσεις. Και
όταν μάλιστα η εκφορά του λόγου είναι στο μοτίβο που μας έχει συνηθίσει ο Δήμος
Αβδελιώδης, δηλαδή μουσικό και με διαφόρων ειδών παύσεις και εξάρσεις, τότε πλέον ο
ηθοποιός έρχεται αντιμέτωπος με κάτι περισσότερο από έναν απαιτητικό μονόλογο…
Η κυρία Κατερίνα Γκατζόγια δεν υποδύθηκε, δεν ερμήνευσε, δεν έπαιξε… Ήταν!
. Ο Δήμος Αβδελιώδης θα πρέπει να είναι πολύ υπερήφανος για το έργο του,
τις επιλογές του, το αποτέλεσμα, την τέχνη του.”
Κώστας Κούλης
Δημοσιογράφος
Στοιχεία παραστάσεων
Ημερομηνία: Τρίτη, 22 Σεπτεμβρίου 2020 και Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου στις 21:00 στο Βεάκειο θέατρο Πειραιά.
Πολιτιστικό φεστιβάλ “Ιωνικές Γιορτές 2020” του Δήμου Νέας Σμύρνης
Χώρος: Άλσος Νέας Σμύρνης
Ώρα έναρξης: 20:30
Διάρκεια παράστασης: 65 λεπτά