Αποκλειστική συνέντευξη για το mytheatro.gr
- Επιμέλεια της συνέντευξης, ερωτήσεις φωτογραφίες Κάτια Σωτηρίου
Η Ηλιάνα Μαυρομάτη είναι από τους ανθρώπους που όταν τους συναντάς και συνομιλείς μαζί τους έχεις την εντύπωση ότι διαθέτουν μια ιδιαίτερη ωριμότητα και στιβαρότητα στον τρόπο που μιλούν και συμπεριφέρονται. Νέα και όμορφη, με ταλέντο αλλά και αφοσίωση στην ποιότητα και αισθητική της δουλειάς της, και με βεβαιότητα για το τι επιθυμεί για το περιβάλλον της, η Ηλιάνα Μαυρομάτη έχει την συνείδηση και τη σταθερότητα μιας ηθοποιού που θα μας απασχολήσει ευχάριστα για πολλά χρόνια. Τη συνάντησα στο περιθώριο των παραστάσεων της Μεγάλης Χίμαιρας, και λίγο πριν ξεκινήσει τη νέα της εμφάνιση στη Γυναίκα από τα παλιά.
Ακολουθεί η συνέντευξη.
Κάτια Σωτηρίου –Πώς ξεκίνησε η περιπέτεια της ηθοποιίας για σένα;
Ηλιάνα Μαυρομάτη -Μεγάλωσα σε μια οικογένεια καλλιτεχνική, δύο ηθοποιών. Αυτό ήταν το περιβάλλον της ζωής των γονιών μου, και επομένως αυτές ήταν οι κουβέντες που άκουγα μέσα στο σπίτι, αυτοί οι προβληματισμοί. Όταν πήγαινα να τους δω στη δουλειά τους, το θέατρο ήταν πάντα αυτό… και οι δυο τους ήταν πολύ χαρούμενοι που έκαναν αυτή τη δουλειά, οπότε και για μένα υπήρχε μια θετική αίσθηση. Ξεκίνησα να κάνω θέατρο από το νηπιαγωγείο, με θεατρικά παιχνίδια, μετά σε παραστάσεις του σχολείου. Κάποια στιγμή στην εφηβεία μου ωστόσο αντέδρασα, και είπα ότι δε θα γίνω ηθοποιός. Έλεγα ότι θα γίνω βιολόγος ή γιατρός… η πρώτη μάλιστα δουλειά που δήλωσα ότι θα κάνω ήταν να πάω στη Walt Disney και να σχεδιάζω καρτούν! Και μετά γύρω στα 16 αποφάσισα να πάω ως ακροάτρια στον Ιασμο, τη δραματική σχολή για να δω πώς είναι. Και πράγματι πήγα για ενάμιση χρόνο στον Ιάσμο και παρακολουθούσα χωρίς να μπορώ να συμμετάσχω γιατί ήμουν μικρή. Ζήλευα οικτρά αυτούς που ανέβαιναν πάνω στη σκηνή. Κάποια στιγμή, επειδή μου άρεσαν πολύ και οι θετικές επιστήμες αποφάσισα να πάω στην Αγγλία να σπουδάσω φυσική. Πήγα, και γύρισα άρον άρον, γράφτηκα στη δραματική σχολή, ενώ είχα περάσει και στη θεατρολογία στην Πάτρα. Κάπως έτσι ξεκίνησα.
Κ.Σ -Κοιτώντας πίσω, πόσο εύκολο ήταν να είσαι παιδί δυο ηθοποιών;
Η.Μ. -Ωραίο ήταν, γιατί αγαπούσαν και οι δυο τη δουλειά τους, οπότε δεν υπήρχε κανένα σκοτεινό κομμάτι σε σχέση με αυτό. Ένιωθα ότι ήταν και οι δυο ελεύθεροι σε αυτό, και αυτή ήταν η βασικότερη αίσθηση που είχα τελικά.
Κ.Σ. – Έχεις κάποια θεατρικά πρότυπα ή ανθρώπους που σε ενέπνευσαν στην πορεία σου;
Η.Μ. – Τους δασκάλους που είχα ανά περιόδους, το Στέλιο Παυλίδη, που ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος στη δραματική σχολή, και μετά τον ακολούθησα σε σεμινάρια και εργαστήρια. Και μετά η Ελένη Σκότη, που ήμουν μαζί της τέσσερα χρόνια στο Επι Κολωνώ, και στα εργαστήρια και στις παραστάσεις της, από την οποία έμαθα και πήρα πάρα πολλά πράγματα.
Κ.Σ. – Παρά το ότι είσαι πολύ νέα, έχεις παίξει ήδη με σπουδαίους ανθρώπους του θεάτρου, και έχεις συνεργαστεί με σημαντικούς σκηνοθέτες. Πώς είναι αυτή η εμπειρία για σένα;
Η.Μ. – Από τη μια νιώθω τυχερή, και από την άλλη είχα πάντα την αίσθηση της μαθητείας. Σαν να ήταν αυτό το κριτήριο μου, για το πού θα στοχεύσω, για τις ακροάσεις στις οποίες θα ήθελα να πάρω μέρος. Πάντα στόχος μου ήταν να προσεγγίζω ανθρώπους με τους οποίους ένιωθα ότι έχουμε κοινή αισθητική, από τους οποίους είχα να μάθω. Ήταν, έτσι, ένας συνδυασμός στόχευσης και τύχης αυτό που συνέβη.
Κ.Σ. – Υπάρχουν ρόλοι που επιθυμείς να παίξεις, ή σε ενδιαφέρουν οι συνεργασίες περισσότερο;
Η.Μ. -Πιο πολύ με απασχολεί η συνεργασία, αλλά δεν είναι τόσο οι ρόλοι, όσο τα έργα στα οποία θα ήθελα να συμμετάσχω. Θα ήθελα πολύ να συμμετάσχω σε έργα Σαίξπηρ ή Τσέχωφ, Τένεσσι Ουίλιαμς, ή έργα αρχαίας τραγωδίας. Μου αρέσουν τα έργα ρεπερτορίου πολύ
Κ.Σ. – Και μια Επίδαυρο επομένως..;
Η.Μ. – Επίδαυρο όχι ως αυτοσκοπό, ως μέσο καταξίωσης, ως εμπειρία του τόπου περισσότερο. Κάθε φορά που πηγαίνω ως θεατής στην Επίδαυρο μαγεύομαι, και αναρωτιέμαι πόσο μαγευτικό θα ήταν να έκανα και τη δουλειά μου εκεί, να έπαιζα. Πρέπει να είναι μια υπέροχη εμπειρία για τους ανθρώπους που παίζουν εκεί.
Κ.Σ. – Τι είναι αυτό που πιστεύεις ότι κάνει έναν καλό ηθοποιό;
Η.Μ. -Το πρωταρχικό είναι αυτό που θα κάνει καλό κάποιον σε οποιοδήποτε επάγγελμα: να αγαπά αυτό που κάνει, και να αγαπά και τον εαυτό του, έτσι ώστε να εξελίσσει αυτό που κάνει, αλλά και να εξελίσσεται και ο ίδιος μέσα από αυτό, να έχει επιμονή και υπομονή, να μη φοβάται, να δουλεύει πολύ, και να κάνει υπερβάσεις, τόσο προσωπικές όσο και επαγγελματικές.
Κ.Σ. – Έχει ειπωθεί ότι στην Ελλάδα έχουμε εξαίρετους ηθοποιούς, αλλά όχι εμπνευσμένους σκηνοθέτες. Τι πιστεύεις για αυτό;
Η.Μ. – Δεν ξέρω αν συμφωνώ. Πιστεύω ότι έχουμε πολύ καλούς σκηνοθέτες. Δεν είναι η πλειονότητα, αλλά όμως έχουμε πολλούς. Από την άλλη βέβαια δεν ξέρω τι ακριβώς είναι ο σκηνοθέτης. Περισσότερο τον αντιλαμβάνομαι ως τον εμψυχωτή μιας ομάδας, που δημιουργεί έναν καλλιτεχνικό πυρήνα και τον εμπνέει προς μια κατεύθυνση και θα τον βάλει να πραγματοποιήσει το δικό του όραμα. Και με αυτήν την έννοια έχουμε τέτοιους εμψυχωτές, που έχουν καθαρή αισθητική.
Κ.Σ. – Η αναγνωρισιμότητα που έχει έρθει είναι κάτι που σε ενοχλεί στην ζωή σου;
Η.Μ. -Πραγματικά δεν την αντιλαμβάνομαι, περισσότερο από το να μου μιλήσει κάποιος στο δρόμο και να με ρωτήσει αν είμαι ηθοποιός. Δεν με επηρεάζει στη ζωή μου, δεν έχω νιώσει κάποια βία από αυτό. Μόνο χαρά, γιατί συνήθως αν κάποιος μου μιλήσει θα έχει να μου πεί κάτι θετικό (γέλια). Οπότε δεν έχω αισθανθεί ότι παραβιάζει κάποιος τη ζωή μου. Δεν έχω και τέτοιου είδους δημοσιότητα, δεν είμαι στα tabloids και στα μεσημεριανά, για να πω ότι έχει προχωρήσει η δημοσιότητα στη ζωή μου.
Κ.Σ. – Πώς είναι η εμπειρία της συμμετοχής σε κινηματογραφικό έργο, με τους Αισθηματίες;
Η.Μ. – Πολύ όμορφη, μου αρέσει πολύ ο κινηματογράφος, είναι εντελώς διαφορετική διαδικασία τα γυρίσματα, σε σχέση με την τηλεόραση ή το θέατρο, και ήταν πολύ ωραία η συνεργασία και με το Νικόλα και με τους συναδέλφους, το συνεργείο. Μακάρι να δινόταν σε εμάς τους ηθοποιούς η δυνατότητα να κάνουμε περισσότερο κινηματογράφο, αλλά είναι δύσκολο γιατί είναι ακριβό σπορ. Μια παράσταση μπορεί να γίνει από το τίποτα, αλλά μια ταινία όχι.. είναι όμως ωραίο το σινεμά, πολύ. Στην Ελλάδα έχουμε έλλειψη σεναρίων, αλλά και ενίσχυσης των προσπαθειών για δημιουργία ταινιών. Υπάρχει μια «τρύπα» στον ελληνικό κινηματογράφο θα έλεγα. Μακάρι να εξελιχθεί λίγο αυτό.
Κ.Σ. – Πόσο δύσκολο είναι για έναν νέο ηθοποιό να βρεί ρόλους και συνεργασίες σε αυτές τις συνθήκες;
Η.Μ. – Πολύ δύσκολο. Πρέπει να είσαι αποφασισμένος με κάποιο τρόπο ότι ίσως χρειαστεί να κάνεις και κάτι άλλο για να βιοποριστείς, αν θες να είσαι αυστηρός στις επιλογές. Είναι πάρα πολλοί οι ηθοποιοί, πολλοί οι ταλαντούχοι ηθοποιοί, αλλά και πολύ λίγες οι παραγωγές οι οποίες προσφέρουν τη δυνατότητα του βιοπορισμού. Είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα, και μέχρι στιγμής νιώθω τυχερή, απλά. Αλλά δεν αποκλείω ότι μπορεί να έρθει μια στιγμή που θα χρειαστεί να κάνω κάτι άλλο. Ούτε με τρομάζει αυτό.
Κ.Σ. – Είναι η δουλειά σου η βασική προτεραιότητα στη ζωή;
Η.Μ. -Είναι από τις βασικές, αλλά δε θα έλεγα ότι είναι η πιο βασική από όλες. Η πιο βασική είναι η ψυχική μου υγεία, η σωματική μου ακεραιότητα, και η σχέση μου με τους ανθρώπους που έχω γύρω μου. Μετά έρχεται η δουλειά.
Κ.Σ. – Και λόγω οικογένειας, είχες επαφή από νωρίς και με άλλες μορφές τέχνης. Σκέφτηκες ποτέ να ασχοληθείς με κάτι άλλο;
Η.Μ. -Ναι, σκέφτηκα να ασχοληθώ με τη ζωγραφική. Πάλι στην εφηβεία μου σκέφτηκα να δώσω στην Καλών Τεχνών και να γίνω ζωγράφος, αλλά μετά σκέφτηκα πώς θα ήταν η ζωή μου, μόνη μου, σε ένα ατελιέ, πολλές ώρες, να ζωγραφίζω και να προσπαθώ να γεννήσω ένα έργο τέχνης μόνη μου, και μου φάνηκε αποτρεπτικός παράγοντας η μοναξιά που κουβαλά αυτό. Προτίμησα την ιδέα της ομαδικής εργασίας του θεάτρου…
Κ.Σ. – Η οποία βέβαια έχει και αυτή τις δυσκολίες της…
Η.Μ. – Βέβαια, αλλά τουλάχιστον έχεις να κάνεις με τον άλλο, δεν έχεις να κάνεις μόνο με τον εαυτό σου και έναν καμβά!
Κ.Σ. – Νιώθεις διαφορετικά τώρα πια στη σκηνή, έχεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση;
Η.Μ. -Υπάρχουν στιγμές που νιώθω κάπως καλύτερα, αλλά κατά βάση η ανασφάλεια παραμένει. Δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει αυτό το μαρτύριο (γέλια), ελπίζω ότι κάποια στιγμή μεγαλώνοντας θα αρχίσω να νιώθω πιο σίγουρη. Κάθε φορά που ξεκινώ πρόβες για μια παράσταση νιώθω ότι δεν ξέρω τίποτα, ότι θα γίνω ρεζίλι, και ότι πρέπει να αλλάξω δουλειά. Την περνάω κάθε φορά αυτή τη φάση, σε κάθε δουλειά. Και πολλές φορές και κατά τη διάρκεια των παραστάσεων, οπότε σκέφτομαι τι άλλη δουλειά μπορώ να κάνω.. μετά το ξεπερνάω και συνεχίζω, ευτυχώς !
Κ.Σ. – Μίλησε μας για το ρόλο σου στη «Μεγάλη Χίμαιρα»
Η.Μ. -Παίζω τη Λιλή, μια Συριανή μεσο-αστή, που δεν έχει φύγει ποτέ από τη Σύρο και όλα τα ερεθίσματα και όλος ο κόσμος είναι εκεί. Βασικός της στόχος είναι η αποκατάσταση, αλλά όχι μόνο σε ερωτικό επίπεδο, αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Ο Μηνάς Ρείζης, είναι για εκείνη ένα όνειρο, και ένα σκαλοπάτι ανέλιξης σε μια ανώτερη τάξη, ενώ είναι και ένας πανέμορφος νέος που τον έχει ερωτευτεί. Μέχρι τη στιγμή που έρχεται στη Σύρο η Μαρίνα και τα πράγματα δεν πάνε όπως τα έχει φανταστεί η Λιλή. Παίρνουν τραγική διάσταση μετά.
Κ.Σ. – Ο Καραγάτσης στο έργο του υμνεί τη χώρα αλλά ασκεί δριμεία κριτική στους Έλληνες, και τον τρόπο που λειτουργούν. Πώς το βλέπεις εσύ αυτό σήμερα, στην καθημερινότητα σου;
Η.Μ. -Για κάποιο λόγο επειδή τα τελευταία χρόνια ασκείται τρομερή κριτική στους Έλληνες και στην Ελλάδα και στον τρόπο που λειτουργούν τα πράγματα, έχω μια άρνηση να επικεντρωθώ σε αυτά. Βλέπω γύρω μου πολλή ομορφιά, και στους ανθρώπους, και στη χώρα, και σε αυτή τη γη… νομίζω ότι ίσως αυτό είναι και το πρόβλημα μας, ότι δεν το έχουμε καταλάβει, δεν έχουμε πιστέψει το μέγεθος της δύναμης που έχει αυτός ο λαός και αυτή η χώρα. Και σε επίπεδο πλούτου, αλλά και σε επίπεδο ψυχικό και πνευματικό. Μου αρέσει η Ελλάδα, δε θα έφευγα ποτέ. Δε με πληγώνει η Ελλάδα, περισσότερο από ότι θα με πλήγωνε η Αγγλία ή η Γαλλία αν ζούσα εκεί. Μπορεί σε επίπεδο καθημερινότητας να ήταν πιο εύκολα, αλλά πολλά άλλα θα ήταν πολύ δύσκολα. Έχουμε μια ελευθερία ως λαός που δεν τη συναντάς, έμφυτη ελευθερία σκέψης και πνεύματος, που δεν τη συναντάς εύκολα. Κι εκεί ελπίζω για το μέλλον μας, ότι κάποια στιγμή αυτό το φως θα μας κινήσει όλους και θα μας ενώσει. Κοιμάται λίγο τα τελευταία χρόνια, μέσα από πολλές ταλαιπωρίες και κακουχίες που έχουμε περάσει. Είμαστε μια πάρα πολύ μικρή χώρα και ελπίζω ότι θα αλληλο-εκτιμηθούμε.
Κ.Σ. – Πιστεύεις ότι το θέατρο μπορεί να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση;
Η.Μ. -Νομίζω ναι, και αυτός είναι και ένας λόγος που κι εγώ ασχολούμαι με αυτό, πέρα από την προσωπική μου ψυχανάλυση, και ματαιοδοξία. Είναι μια εστία φωτός το θέατρο. Μια πιθανή εστία μάλλον, όχι απαραίτητα έτσι. Είναι λίγα τετραγωνικά, που οι άνθρωποι μπορούν να παρακολουθήσουν άλλους ανθρώπους να είναι ελεύθεροι και να μιλούν ελεύθερα, και να επικοινωνούν μεταξύ τους ουσιαστικά. Είναι μια πολύ σημαντική πηγή έμπνευσης το θέατρο.
Κ.Σ. – Μίλησε μας για τα σχέδια σου αυτή τη χρονιά
Η.Μ. -Ξεκινάμε τη «Γυναίκα από τα Παλιά», του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ, στο θέατρο Πορεία κάθε Δευτέρα και Τρίτη, με την ομάδα Kammerspiel, που απαρτίζεται από τους Νίκο Ψαρρά, Στεφανία Γουλιώτη, Μαρία. Ζορμπά, Χάρη Τζωρτζάκη, και εμένα. Κάνουμε πρόβες επίσης και για μια παράσταση, στην οποία δεν παίζω αλλά σκηνοθετώ, με την ομάδα Χαμαιλέων. Είναι η παράσταση «Κίσκα» που θα ανέβει στο BΕΤΟΝ7 το Μάρτιο, τα Δευτερότριτα.
Κ.Σ. – Αν σου ζητούσα να χαρακτηρίσεις τον εαυτό σου με 5 λέξεις;
Η.Μ. -Δεν έχω ιδέα (γελώντας). Μεγάλο πρόβλημα αυτό. Έχω τεράστιο πρόβλημα αυτοπροσδιορισμού και περιμένω από τους άλλους να καταλάβω τι είμαι. Για αυτό και όταν λαμβάνω αναγνώριση πετάω, και όταν εισπράττω απόρριψη πέφτω στα τάρταρα. Πρόβλημα! Μπορώ να πω όμως τι θα ήθελα να είμαι… θα ήθελα να είμαι ελεύθερη, πνευματικά και πρακτικά, να αγαπώ τους ανθρώπους γύρω μου περισσότερο, να απολαμβάνω τη ζωή περισσότερο από ότι κάνω.
Κ.Σ. – Μου δίνεις όμως την αίσθηση αισιόδοξου ανθρώπου…
Η.Μ. – Είμαι ναι, κυρίως επειδή μέσα από δικές μου δυσκολίες και σκοτάδια έχω καταφέρει να βγω, το μεγεθύνω αυτό και νομίζω ότι ισχύει για όλους!
Κ.Σ. – Τι ελπίζεις για το μέλλον ;
Η.Μ. -Να διεκδικήσουμε αυτό που μας αξίζει και μας αρμόζει, να μη φοβόμαστε κανέναν και τίποτα, και ίσως να αποκτήσουμε μια άλλου είδους παιδεία. Και να αγαπήσουμε και τους εαυτούς μας, τους άλλους γύρω μας, και τη χώρα μας. Μακάρι να εξελιχθούμε ως άνθρωποι…