Αποκλειστική Συνέντευξη στην Κάτια Σωτηρίου για το mytheatro.gr
Η ομάδα Ατελείς παρουσιάζει στο θέατρο Μπιπ την παράσταση Smothered, ένα έργο αφιερωμένο στο κεντρικό πρόσωπο της ζωής όλων μας: τη μάνα.
Ένα ευφυές ως προς τη δραματουργική του σύνθεση έργο, με έξυπνους διαλόγους, που παρουσιάζει τα στάδια της μητρότητας μέσα από τους πιο συνηθισμένους χαρακτήρες μανάδων που υπάρχουν γύρω μας, με κεντρικό άξονα την Ελληνίδα μάνα. Σε μια παράσταση που τα… σεμεδάκια υπάρχουν παντού, η μάνα όλων μας είναι παρούσα. Ζακετούλα να πάρετε!
Μετά την παράσταση βρεθήκαμε με τις δυο ηθοποιούς, την Κύνθια Βουκουβαλίδου και την Μαίρη Λογοθέτη, και συνομιλήσαμε για το έργο τους.
Κ.Σ Πώς προέκυψε η ιδέα για το έργο;
Μ.Λ. Προφανής ο λόγος, αρχικά: η μαμά μας. Η δική μου μαμά έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να με ενδιαφέρει πολύ αυτή η παράσταση. Το ένα λοιπόν είναι το πιο προσωπικό κομμάτι, η μαμά μου, και το άλλο είναι το κοινωνιολογικό, γιατί θεωρώ ότι στη μητέρα αποδίδεται ένας σχεδόν απάνθρωπος ρόλος, που τον ντύνουν με «φιογκάκια και κορδελίτσες» και τον κάνουν να δείχνει φοβερός και τρομερός. Την ίδια όμως στιγμή λίγοι παίρνουν τον απαραίτητο χρόνο να σκεφτούν τι σημαίνει στα αλήθεια, στη σημερινή κοινωνία να είναι μια γυναίκα μάνα. Αυτό είναι κάτι που με απασχολούσε και προσωπικά.
Κ.Β. Η Μαρία μιλά με δεδομένη την παρουσία της μάνας, εγώ με την απουσία. Νομίζω ότι είτε υπάρχει είτε όχι στη ζωή μας η μάνα, με κάποιο τρόπο την κατακλύζει. Επίσης κατακλύζει και τις ζωές των γύρω μας. Παντού υπάρχει η παρουσία της μάνας. Είμαστε βέβαια και γυναίκες και φλερτάρουμε με την ιδέα του αν θα γίνουμε μητέρες ή όχι, και πόσο τρομακτικό μπορεί να είναι αυτό. Και όπως λέει και η Μαίρη πολύ σωστά, η κοινωνία περιμένει από τη μάνα τα πάντα. Ειδικά σήμερα, τα social media μας δείχνουν μια διάσημη γυναίκα πανέμορφη, με χαμένα όλα τα κιλά της εγκυμοσύνης, πανευτυχή παιδιά, με επιτυχημένη καριέρα… και ο άλλος που είναι πίσω από όλα αυτά; Ο σύντροφος, η οικογένεια; Από εκεί ξεκίνησε, και φυσικά επειδή η μητέρα είναι έντονα μέσα μας.
Κ.Σ Είναι σαφής βέβαια η έλλειψη του πατέρα μέσα στο έργο, δεν αναφέρεται πουθενά..
Μ.Λ. Μπέρδευε πολύ τα πράγματα (γέλια). Θέλαμε να δώσουμε έμφαση στη μαμά. Σαφώς και θα χωρούσε και ο μπαμπάς, αλλά είναι συνειδητή η απουσία του, αλλά με έναν τρόπο είναι έντονη η παρουσία – απουσία αυτή. Και δυστυχώς, στην Ελληνική κοινωνία και όχι μόνο, ο πατέρας δεν έχει τη βαρύτητα που έχει η μάνα. Και αυτό για εμένα είναι λάθος.
Κ.Β. Εγώ χαριτολογώντας λέω ότι αυτή η παράσταση έχει γραφτεί πάνω σε έναν άντρα: τον πατέρα μου, γιατί μου έχει «παίξει» τα μισά μονόπρακτα της Ελληνίδας μάνας. Ωστόσο, το υλικό της μάνας είναι αστείρευτο και ατελείωτο, οπότε για να κρατήσουμε μια παράσταση σε ένα θεμιτό όριο 1-1.30 ώρας που θέλαμε εμείς, και για να μπούμε στο θέμα, και όχι απλά να πούμε λίγα πράγματα, θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να βάζαμε και πατέρα, γιατί θα άνοιγαν πάρα πολύ οι σχέσεις εξετάζοντας και τη σχέση του πατέρα με τη μάνα, του πατέρα με το παιδί. Εδώ είχαμε μόνο τη σχέση της μάνας με το παιδί και δεν τελειώνει ποτέ.
Μ.Λ. Μόνο για τη μάνα έχουμε υλικό για δυο sequel !
Κ.Σ. Το υλικό σας προέκυψε από τις δικές σας μανάδες, ή πήρατε και από διηγήσεις φίλων;
Μ.Λ. Εμπειρικά σίγουρα, με τον τρόπο που βιώσαμε εμείς τις μανάδες μας, και κάποια περιστατικά μαζί τους, αλλά συγκεντρώσαμε και υλικό από φίλους, από ατάκες που παίζουν πολύ στις παρέες. Υπάρχει και ένα μεγάλο κομμάτι στο έργο που είναι η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης και της συναισθηματικής αγωγής, με τα οποία είχα ασχοληθεί εγώ παλιότερα σπουδάζοντας ψυχολογία, και έτσι είχαμε από την μια πλευρά την επιστημονική προσέγγιση που είναι πιο ανθρωπιστική, σε σχέση με την πραγματικότητα. Και μετά είχαμε βέβαια και το άλλο μετερίζι (δείχνοντας την Κύνθια), το μάρκετινγκ, με την τοποθέτηση προϊόντος.
Κ.Β. Είναι αυτό λέγαμε πριν για τις διάσημες μανάδες και όχι μόνο. Είναι αυτό που ζητά η κοινωνία γενικά, τα περιοδικά που μας επιβάλλουν τον τρόπο που θα είμαστε ευτυχισμένοι. Δεν μπορείς π.χ. να πεις ότι είμαι ευτυχισμένος πηγαίνοντας απλά για ψάρεμα. Πρέπει να έχεις το τάδε αμάξι, και να έχεις αυτά τα πράγματα μέχρι την τάδε ηλικία. Το μάρκετινγκ δεν μπαίνει στο έργο γιατί έχω υπάρξει μαρκετίερ στη ζωή μου, αλλά κυρίως γιατί η κοινωνία ζητά συγκεκριμένα πράγματα. Και το υπόλοιπο υλικό είναι από δικές μας εμπειρίες, και από φίλες μας, γιατί πλέον έχουμε και φίλες που είναι ήδη μανάδες. Έτσι υπάρχει και η «εναλλακτική μάνα» που είναι νέα προσθήκη σε αυτές που ξέρουμε ήδη, υπάρχει επίσης έντονα και η παρουσία της «απούσας μητέρας». Είναι μέσα από τη ζωή βγαλμένο το έργο (γελώντας).
Κ.Σ. Τι σχόλια ακούτε από το κοινό ;
Κ.Β Μέχρι στιγμής το κοινό είναι πιο καλό από την παράσταση. Γελάνε πολύ και κλαίνε πολύ. Το ζούμε μέσα από τη διαδικασία του έργου αυτό και μας συγκινεί πολύ.
Μ.Λ. Δυο αστεία λέγαμε στις πρόβες. Πρώτον ότι θα φάμε ξύλο, και δεύτερο ότι «θα κλάψουνε μανούλες». Ευτυχώς μέχρι τώρα συμβαίνει μόνο το δεύτερο.
Κ.Σ. Σας έχουν κάνει κάποιο αρνητικό σχόλιο, ή σας έχουν πει ότι υπερβάλλετε πουθενά;
Κ.Β. Όχι αντιθέτως, το κοινό τα βρίσκει και λίγα πολλές φορές. Η Ελληνίδα μάνα είναι πιο πάνω από κάθε ηθοποιό! Δεν νομίζω ότι μπορούμε να φτάσουμε το μεγαλείο της αρχαίας τραγωδίας που ανεβάζει μια μάνα.
Μ.Λ. γιατί είχαμε μια αγωνία στις πρόβες και το συζητούσαμε με την Κύνθια, για το τι είναι αυτό το έργο… Είναι ένα κατηγορώ προς την Ελληνίδα μάνα; Δεν ήταν αυτή η πρόθεση μας ποτέ, αλλά είχαμε και μια αγωνία μη βγει κάπως έτσι. Αυτό που με χαροποιεί εμένα σχετικά με τα σχόλια του κοινού, είναι ότι κυρίως οι μανάδες βρίσκουν την παράσταση αρκετά ισορροπημένη και τη θεωρούν μια δίκαιη αφήγηση, μια ισορροπημένη διαπίστωση.
Κ.Β. Υπάρχουν δυο πράγματα σε αυτό που λέει η Μαίρη. Εμείς είμαστε πολύ αυτοσαρκαστικοί άνθρωποι, και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, γιατί παίζεις και με το χιούμορ του άλλου μετά, αν μπορεί να σε ακολουθήσει ή όχι. Τελικά, ευτυχώς, οι μανάδες έχουν κοιταχτεί στον καθρέφτη και μπορούν να δουν με χιούμορ τα πράγματα που κάνουν. Από την άλλη καταλαβαίνουν ότι είναι ένα έργο τιμής προς αυτές, την αγάπη που τους έχουμε. Το άλλο που μου αρέσει πολύ είναι ότι είναι μια παράσταση για γυναίκες, φτιαγμένη από γυναίκες, που είναι εύκολη και για τους άνδρες. Αρέσει πολύ στους άνδρες η παράσταση αυτή.
Κ.Σ. Έχετε επομένως σχόλια θετικά και από άνδρες και πατεράδες κυρίως;
Κ.Β. Πολλά ναι. Όσοι έχουν έρθει γελάνε και απροκάλυπτα, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αναγνωρίσουν τη μάνα, τη φίλη τους, τη γυναίκα τους μέσα σε αυτό.
Μ.Λ. Κάποιοι γελάνε και με σαδιστική χαρά. Από άντρες φίλους ακούω ότι το διασκέδασαν πολύ, γιατί είναι ένα απενεχοποιημένο έργο. Αναγνώρισαν τη μάνα τους, τη γιαγιά τους…
K.B. Είναι επίσης πολύ ωραίο ότι έρχονται μανάδες και μας λένε ότι το έργο το βασίσαμε σε αυτές.
Κ.Σ. Εσείς οι ίδιες είδατε κομμάτια δικά σας μέσα στους χαρακτήρες; Όχι μόνο ως κόρες αλλά και ως πιθανόν μελλοντικές μανάδες;
Μ.Λ. Αυτό ήταν επίσης και ένα κίνητρο που ασχοληθήκαμε με το έργο αυτό. Η στάση μας απέναντι στη μητρότητα. Με ενδιαφέρει, είμαι και σε αυτήν την κρίσιμη ηλικία, και νομίζω ότι με καίει λίγο να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου. Εμένα η μητρότητα με τρομάζει πάρα πολύ. Βλέπω στοιχεία δικά μου σε όλους τους χαρακτήρες, αλλά μοιάζω πολύ και στην δική μου μάνα που είναι ένα κράμα «Ελληνίδας μάνας» και «Μανουλίτσας»… μου είναι δύσκολο όμως να με φανταστώ σε ρόλο μαμάς.
Κ.Β. Πιστεύω ότι κάθε μάνα νομίζει ότι είναι η τέλεια μάνα. Αλλά τελικά νικάει η κούραση, είναι πολύ δύσκολο πράγμα 24ώρες το 24ωρο, κάθε μέρα. Δεν είναι κάτι που κάνεις παρεμπιπτόντως. Μου φαίνεται βουνό. Και πάντα λέω ότι παλεύω χρόνια να γίνω μάνα του εαυτού μου, που να πάω μετά; Δε λέω ότι θα ήθελα ή δε θα ήθελα να γίνω μάνα, αλλά όπως όλοι θα ήθελα να το κάνω καλά. Και σίγουρα θα κάνω σε ένα βαθμό και ότι μου έκαναν. Πώς λένε μερικές φορές ότι «ανοίγω το στόμα μου και βγαίνει η μάνα μου από μέσα»;
Μ.Λ. Επειδή λόγω δουλειάς έχω μια τριβή με τις μανάδες και τις κατανοώ και τις αποδέχομαι, και όλα αυτά τα ωραία ψυχολογίστικα ρήματα, μπορώ να πώ ότι αν κάτι άλλαξε με αυτήν την παράσταση είναι ότι τις συμπάθησα περισσότερο όλες. Όλους τους χαρακτήρες των μανάδων που παρουσιάζουμε εδώ, από την απούσα μέχρι την αυταρχική μάνα. Μου έγιναν πιο συμπαθείς όλες και έγινε πιο συναισθηματική η σχέση μου μαζί τους, μια σχέση που ήταν πιο οριοθετημένη.
Κ.Β. Αυτό που είναι σημαντικό, και που κάνουμε και δραματουργικά στο έργο είναι ότι τη μάνα μας, δεν τη βλέπουμε σαν άνθρωπο. Είναι κάπως δυσδιάστατο αυτό. Και αυτός είναι πολύ μεγάλος δρόμος για τον καθένα από εμάς, να δει ότι η μάνα είναι και άλλα πράγματα. Είναι ένας άνθρωπος, που έχει ανάγκες και θέλω, και όνειρα και φόβους. Όχι μόνο αυτά που μας φωνάζει, αλλά ανθρώπινα. Το προσεγγίσαμε και δραματουργικά αυτό. Αν βάλεις ότι μια γυναίκα είναι και κόρη και σύζυγος, και επαγγελματίας και πολλά άλλα πράγματα, ειδικά το παιδί βλέπει μόνο τη μάνα.
Μ.Λ. Επίσης η μάνα θεωρείται δεδομένη. Είναι η μάνα που θα γκρινιάξει, θα πει διάφορα. Αυτό είναι που έχει πάρει δυο διαστάσεις, και στην αντίληψη του κόσμου, και μοιάζει σαν να είναι καρικατούρα η μάνα, χωρίς να εξετάζουμε τι υπάρχει από πίσω, τι μπορεί να φέρει αυτό…
Κ.Σ. Σας ευχαριστώ πολύ και τις δυο σας
Κ.Β. και Μ.Λ. Κι εμείς!
