* Κριτική Κάτια Σωτηρίου
To Θέατρο Επί Κολωνώ, παρουσιάζει το θεατρικό μονόλογο «Στη Σιωπή» του Δημήτρη Λέντζου με πρωταγωνιστή τον Πέτρο Αποστολόπουλο. Πρόκειται για τη μεταφορά στο θέατρο μιας πραγματικής ιστορίας που συνέβη στη Λάρισα, ιδωμένη από την πλευρά του συζύγου. Η παράσταση παρουσιάζεται για 2η χρονιά φέτος, μετά την επιτυχημένη της παρουσία στο Θέατρο 4 Εποχές την περσινή άνοιξη.
Ο Πέτρος Αποστολόπουλος ενδύεται το ρόλο ενός λαϊκού άνδρα, του Γιώργη, που έχει παντρευτεί τη γυναίκα που ερωτεύτηκε και διεκδίκησε: μια γυναίκα από την καλή οικογένεια της Κυπαρισσίας, που αγαπά ιδιαίτερα το λόγο, την ποίηση, τη λογοτεχνία. Κι ενώ όλα ξεκίνησαν ιδανικά για το ζευγάρι, που ερωτεύτηκε κόντρα στην ταξική διαφορά, ένα «ψέμα» αλλάζει τα πάντα, και οδηγεί σε μια συγκλονιστική εκδίκηση, διαρκείας, μια καταδίκη δυο ανθρώπων να ζουν μαζί, αλλά να μην ανταλλάσσουν ούτε μια κουβέντα για 25 χρόνια αφού η γυναίκα αρνείται να μιλήσει.
Ο Γιώργης επιστρέφει κάθε μέρα από τη δουλειά και κάθεται στο τραπέζι με την Ελένη, που του επιβάλλει την βαριά της τιμωρία, αφιερώνοντας τη ζωή της στη σιωπή και αναγκάζοντας τον να στέκει δίπλα της, μοιρολατρικά, υπομονετικά, αλλά και αυτοκαταστροφικά.
Ώσπου ο Γιώργης ξεσπά – και εδώ ξεκινά και ο μονόλογος του, απέναντι στην παρούσα – απούσα Ελένη. Ο καθημερινός ερχομός του στο σπίτι γίνεται μια ακόμα έκρηξη, μια ακόμα προσπάθεια να την κάνει να του μιλήσει. Τα συναισθήματα του καταιγιστικά, αλληλοαναιρούμενα και αντικρουόμενα. Συναισθήματα ενός ανθρώπου που ζει στη σκιά ενός γάμου, στη σκιά μιας σιωπής, στη σκιά μιας γυναίκας που δεν του απαντά. Η μοναξιά και η απογοήτευση δίνουν τη θέση τους στην απόφαση να αλλάξει τη ζωή του έστω και τώρα. Αλλά αυτή η απόφαση δεν μπορεί να υλοποιηθεί, γιατί τα δεσμά του έρωτα του παραμένουν ισχυρά. Την κατηγορεί για την εμμονή της στα λόγια των ποιητών, αυτά που του στέρησαν τη φωνή της, τις συνομιλίες τους, τη ζωή τους. Κι όμως, ο αμόρφωτος Γιώργης, που δανείστηκε την ικανή πένα του φίλου του κατά την ερωτική διεκδίκηση, μετακυλίεται από την αγοραία ένταση στην βαθιά φιλοσοφία, από την εξωστρεφή οργή, στον εσωστρεφή του μονόλογο, σε μια προσπάθεια να κατανοήσει και ο ίδιος την απόφαση του να μένει με μια σκιά, στην οποία συνέχεια μιλά. Ο ήρωας του ασθμαίνει μανιασμένα για λέξεις, για αγάπη, για βοήθεια.
Η Παράσταση
Ο Kroetz αποκαλεί τη σιωπή μια κατάδυση στο άρρητο των ανθρώπινων σχέσεων. Κάπως έτσι η παράσταση που στήνει ο Πέτρος Αποστολόπουλος στο Επί Κολωνώ, καταγράφει το ναυάγιο της γλώσσας στο σώμα: των λέξεων που δεν ειπώθηκαν ποτέ, των λέξεων που έμειναν να αιωρούνται ανάμεσα σε δυο ανθρώπους.
Ο Πέτρος Αποστολόπουλος μας δίνει μια έξοχη ερμηνεία, πλήρη συναισθηματικά, με απόλυτη κυριαρχία στα εκφραστικά του μέσα, με απλότητα αλλά και αφοπλιστική ένταση ταυτόχρονα, με τόσο έντονα στοιχεία ρεαλιστικής τεχνικής που ο θεατής νομίζει ότι πράγματι βλέπει την Ελένη, που εξαιρετικά εύστοχα είναι απούσα, και «εκπροσωπείται» από τα βιβλία της, το καπέλο, τα παπούτσια της, αντικείμενα, που όμως ορίζουν το μέτρο της ύπαρξης της. Ο Γιώργης του ασκεί δραματουργική γοητεία, με την εναλλαγή των σκέψεων και λόγων του, την εκφραστικότητα του βλέμματος και του σώματος του, με την υψηλή ακρίβεια της παρουσίας του. Παίζει αβίαστα, χαρισματικά και μεστά. Το ταλέντο του έγκειται στην ενέργεια που μεταδίδει στους θεατές ο συνδυασμός της καλοδουλεμένης φωνής του και του αεικίνητου σώματός του σε σχέση με την εναλλαγή του συναισθήματος που απαιτεί η κάθε σκηνή.
Η σκηνοθεσία του έργου, που ανήκει επίσης στον Πέτρο Αποστολόπουλο, είναι απλή αλλά λειτουργικά συνεπής στο κείμενο και το συναίσθημα του ήρωα. Υπηρετεί την ύπαρξη του Γιώργη που σπαράζει, αδικημένος από τη γυναίκα του, ερωτευμένος όμως μαζί της έστω και αν βιώνει καθημερινά για 25 χρόνια την απόρριψη.
Πολύ καλοί και οι φωτισμοί, που ακολουθούν τις εναλλαγές του ήρωα, αλλά και η σκηνογραφική προσέγγιση, που επιβάλλει τη σκιά της Ελένης, που όμως δεν υπάρχει ως φυσικό πρόσωπο, τονίζοντας τόσο την απόσταση των δυο ηρώων όσο και τη βαναυσότητα της σιωπής. Η μουσική του Μιχάλη Τερζή, συντελεί σημαντικά στη δημιουργία της αίσθησης της μοναξιάς και της απουσίας – παρουσίας που βιώνει ο Γιώργης, και ακολουθεί την ψυχολογική του μετάπτωση, σωστά τοποθετημένη σε καίριες στιγμές του έργου.
Πόσο μπορεί ένας άνθρωπος να αντέξει «Στη Σιωπή»; Πώς διαταράσσει μια ζωή «Στη Σιωπή» την ψυχοσύνθεση των συζύγων και τη ζωή του ζευγαριού; Πώς αντέχει κάποιος να επιβάλλει μια τόσο βαριά τιμωρία, για ένα άκακο ψέμα; Τι είναι ψέμα, και τι τελικά έχουμε ανάγκη να ακούσουμε από τον άλλο; Που σταματά η ανάγκη μας για το ψέμα, και που ξεκινά η αλήθεια ενός ανθρώπου; Αυτά τα ερωτήματα στροβιλίζονται στο μυαλό του θεατή κατά τη διάρκεια της παράστασης, που αποτελεί μια εξαιρετικά ευχάριστη έκπληξη, καθώς είναι ένας μονόλογος διαφορετικός, που δεν απευθύνεται στο κοινό τελικά, αλλά στην «Ελένη», ένας μονόλογος απέναντι σε έναν άνθρωπο που επέλεξε να σιωπήσει για να τιμωρήσει τον άντρα της όταν έμαθε ότι τα ερωτικά γράμματα του τα είχε λογοτεχνήσει ένας φίλος του.
Στο σύνολο του το έργο είναι καθηλωτικό.Είναι από τους πιο αφοπλιστικούς μονολόγους που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στο θέατρο, με τον Πέτρο Αποστολόπουλο να θριαμβεύει σε ένα ανδρικό μονόλογο, είδος δύσκολο και ιδιαίτερα απαιτητικό.
Συντελεστές:
Κείμενο: Δημήτρης Λέντζος
Σκηνοθεσία: Πέτρος Αποστολόπουλος
Μουσική: Μιχάλης Τερζής
Σκηνικά/Κοστούμια: Λαμπρινή Καρδαρά
Φωτισμοί: Πάνος Κουκουρουβλής
Ερμηνεύει ο Πέτρος Αποστολόπουλος.
Στα τραγούδια ακούγονται: Βασίλης Λέκκας και Φωτεινή Βελεσιώτου
Διάρκεια: 65 λεπτά