Σέβομαι την παράδοση τα ήθη και τα έθιμα κάθε λαού. Τα σέβομαι και προσπαθώ να τα καταλάβω, να τα ερμηνεύω, όποτε παραστεί ανάγκη. Πιστεύω ότι οι η παράδοση ενώνει τους ανθρώπους, τους φέρνει πιο κοντά. Πολλά από τα ήθη και έθιμα έχουν τη δική τους ομορφιά, το δικό τους ενδιαφέρον. Όσο όμως και αν αυτή είναι η πραγματικότητα υπάρχουν και εξαιρέσεις, δυστυχώς τραγικές, πολύ τραγικές εξαιρέσεις.
Κριτική Στέλιος Αντωνιάδης
Η παράσταση μας πληροφορεί πως κάθε 11 δευτερόλεπτα, ένα κορίτσι ή μία γυναίκα, σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου, κινδυνεύει να υποστεί το μαρτύριο της κλειτοριδεκτομής. Μια πράξη που ο Ο.Η.Ε ονόμασε ¨Ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων¨, αναγνωρίζοντας και τονίζοντας ότι πρόκειται για μια παράδοση που καταστρατηγεί τα ανθρώπινα δικαιώματα των παιδιών και των γυναικών. Μπορεί βέβαια να πει κανείς ότι υπήρχαν και χειρότερα όπως οι ανθρωποθυσίες, , οι με ποικίλους άλλους βάρβαρους τρόπους δολοφονίες που αποτελούσαν καθιερωμένες πράξεις για διάφορους λαούς, αυτά όμως συνέβαιναν πριν από κάποιους αιώνες, το να συμβαίνουν στις μέρες μας αναντίρρητα πιστεύω πως αποτελεί ντροπή και αίσχος για την ανθρωπότητα. Και όμως πόσο συχνά βλέπουμε και μάλιστα βιντεοσκοπημένα, σοκαριστικές εικόνες από τη δια λιθοβολισμού θανάτωση γυναικών στο μέσο της πλατείας του χωριού, μπροστά στα μάτια όλων κανείς από τους οποίους δεν αντιδρά, ούτε καν οι τοπικές αρχές! (σε πολλές περιπτώσεις η γυναίκα είναι εντελώς αθώα).
Στο θαυμάσιο κείμενου του Φίλιππου Ζαρφειάδη παρουσιάζονται, δραματοποιημένες, οι τραγικές ιστορίες γυναικών με βάση διάφορες μαρτυρίες και ντοκουμέντα που του κέντρισαν το ενδιαφέρον για τη συγγραφή και το ανέβασμα του έργου. Αυτό που δεν διευκρινίζεται είναι η αιτία της βάρβαρης αυτής πρακτικής που μπορεί να σημαδέψει μια γυναίκα για όλη της τη ζωή, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Να είναι η έλλειψη σεβασμού; Η υποτίμηση του θηλυκού γένους; Η επιβολή του αρσενικού; Κοινωνικοί λόγοι; Σεξουαλικοί λόγοι; Έχω ακούσει ό,τι το τελευταίο είναι μάλλον το επικρατέστερο αίτιο χωρίς όμως να είμαι σε θέση να επιχειρηματολογήσω.
Το ακόμα χειρότερο είναι πως από ό,τι έχω δει σε ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση η βαρβαρική αυτή πράξη συνήθως γίνεται χωρίς να λαμβάνονται οι έστω και υποτυπώδεις κανόνες υγιεινής. Σε πολλές περιπτώσεις η ¨επέμβαση¨ γίνεται με σκουριασμένα αιχμηρά μεταλλικά αντικείμενα, κομμάτια σπασμένου γυαλιού, ακόμα και με το αγκάθι της ακακίας από το οποίο και ο τίτλος του έργου. Στη δε συνέχεια συρράπτονται τα χείλη του αιδοίου περιορίζοντας την παροχέτευση της έμμηνης ρύσης με αποτέλεσμα τον πόνο και την δυστυχία των κοριτσιών. Τα ράμματα σπάζουν με την πρώτη διείσδυση στην σεξουαλική πράξη μετά τον γάμο! Σε πολλές περιπτώσεις, όπως είναι αναμενόμενο, δημιουργούνται μολύνσεις που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, ακόμα και τον θάνατο. Επειδή άκουσα κάποια σχόλια από άσχετους θα πρέπει να αναφέρω ότι η περιτομή δεν έχει καμία σχέση, κυρίως ως προς τον τρόπο εκτέλεσης της. Η αλήθεια είναι πως και στην περιτομή, η οποία πραγματοποιείται για θρησκευτικούς λόγους, δεν ρωτούν το νεογνό ή το μεγαλύτερο παιδί για να πάρουν τη συγκατάθεση του. Η πολύ σημαντική όμως διαφορά βρίσκεται στο ότι την περιτομή την εκτελεί γιατρός ή εξειδικευμένος περιτόμος.
Όπως και ;ν έχουν τα πράγματα ο σκοπός του έργου είναι ιερός μια και προσπαθεί να μας ευαισθητοποιήσει για ένα θέμα το οποίο αξίζει την προσοχή αλλά και την αντίδραση μας. Μια καταγγελία για μερικά από αυτά που δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν, στον εικοστό πρώτο αιώνα, σε κανένα μέρος του κόσμου. Και αν συνεχίζουν να αποτελούν παράδοση είναι αναγκαίο οι άνθρωποι να προσαρμόζονται αλλάζοντας ακόμα και τα ήθη και έθιμά τους. Οι νέες εποχές επιβάλλουν και νέα καθήκοντα, όπως πολύ σωστά έλεγε ο Βίκτωρ Ουγκό.
Συντελεστές:
Το Κείμενο του Φίλιππου Ζαρφειάδη είναι άψογο. Παρουσιάζει το τραγικό θέμα με ένα «ντοκουμενταρίστικο» τρόπο και μια εξαιρετική προσέγγιση χωρίς υπερβολές και μελό στοιχεία. Η σκηνοθεσία εξαιρετική με κάποια πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα.
Τα Κρουστά του Θωμά Αντωνόπουλου αποτελούν ένα πολύ δυνατό στοιχείο που απογειώνει την παράσταση μεταφέροντας τον θεατή σε άλλους τόπους. Δεν είναι μόνο η ατμόσφαιρα που δημιουργεί αλλά είναι και ο ήχος τον οποίο βγάζει από διάφορα περίεργα όργανα, ξύλινα κουτιά, πήλινα λαγήνια, δίσκους και διάφορα άλλα ¨μουσικά όργανα¨.
Οι Φωτισμοί του Γιώργου Ψυχράμη δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα
Φωτογραφίες και Βίντεο: Βαγγέλης Γουβέλης, Παναγιώτης Δομούζης, Έφη Γελέ
Αφίσα: Κυριακή Γεωργοπούλου
Η Σύνθεση και οι Στίχοι του θαυμάσιου πρωτότυπου τραγουδιού ανήκουν στον : Γιώργο Τριανταφύλλου
Ερμηνεία:
Φίλιππος Ζαρφειάδης, Μαρίνα Παντελάκη, Μαριλένα Δήμα. Και οι τρείς τους ήταν υπέροχοι.
Διάρκεια: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Σημείωση: Η αίθουσα του Θεάτρου «Άβατον» όπου παίζεται το έργο είναι κάπως περίεργη. Στα αριστερά βρισκόταν ένα μπαρ! Τα καθίσματα είναι ικανοποιητικά αλλά το θέατρο δεν έχει φουαγιέ! Την ημέρα που πήγα έβρεχε και ήμουν αναγκασμένος να περιμένω έξω, κάτω από την ομπρέλα μου, στο κρύο και στην υγρασία!!! Μήπως πρέπει να διαμορφωθεί κάπως διαφορετικά ο χώρος για να μην χαλάει τις εντυπώσεις από καλές παραστάσεις όπως αυτή;